Ιταλογερμανικό «μπρα ντε φερ» για το θέμα των πολεμικών αποζημιώσεων στο Δίστομο

Από τον διαχειριστή του Blog Στείριδα

Πηγή : Ελευθεροτυπία

ΓΙΑ ΤΙΣ «ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΑΠΟΖΗΜΙΩΣΕΙΣ»

Ιταλογερμανικό «μπρα ντε φερ»

Η ελληνική κυβέρνηση, αντί να εκμεταλλευθεί την αντιπαράθεση για την υπόθεση του Διστόμου, μένει απλός παρατηρητής

Του ΧΡΗΣΤΟΥ ΖΕΡΒΑ

Ενα σκληρό «μπρα ντε φερ» μεταξύ του Σίλβιο Μπερλουσκόνι και της Ανγκελα Μέρκελ εξελίσσεται στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Απούσα, μέχρι τώρα, από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης για τις «γερμανικές αποζημιώσεις», η κυβέρνηση αναζητεί τρόπο να παρέμβει. Αντικείμενο της διαφοράς οι «γερμανικές αποζημιώσεις» για τα θύματα των ναζιστικών θηριωδιών. Ομως η ελληνική κυβέρνηση δείχνει μέχρι τώρα ανίκανη να εκμεταλλευθεί την ιταλογερμανική νομικοπολιτική αντιπαράθεση, καθώς έχει «χαθεί» ανάμεσα στην ερμηνεία των διεθνών συνθηκών και την ευελιξία των διπλωματικών κινήσεων.
Από τη μια, δηλώνει πρόθυμη να παρέμβει στην εκκρεμή δικαστική διαδικασία, από την άλλη, σκέφτεται σοβαρά και τις πιθανές αρνητικές συνέπειες της πιθανής παρέμβασής της υπέρ της Ιταλίας. Ο χρόνος πάντως στενεύει επικίνδυνα, καθώς στις 14 Ιανουαρίου 2011 λήγει η προθεσμία.
Δυο πράγματα δεν επιθυμεί αυτή τη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση: Να διαταραχθούν σοβαρά, σε καιρό μνημονίου, οι σχέσεις της με τη Γερμανία και να απορριφθεί ως απαράδεκτη και νομικά αστήρικτη μια προσφυγή της στη Χάγη. Και αυτό γιατί στο ίδιο δικαστήριο εκκρεμεί και η προσφυγή της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας εναντίον της χώρας μας, για παραβίαση της ενδιάμεσης συμφωνίας (με την άσκηση βέτο στην ένταξή της στο ΝΑΤΟ το 2008).
Η δικαίωση των θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας στο Δίστομο δεν θα έρθει λοιπόν από την Ελλάδα, αλλά πιθανότατα από τη Χάγη μέσω Ιταλίας. Και αυτό μόνο εάν απορριφθεί η προσφυγή του Βερολίνου κατά της Ρώμης, με την οποία η γερμανική κυβέρνηση ζητά να κηρυχθούν αναρμόδια τα ιταλικά δικαστήρια να δικάζουν το γερμανικό Δημόσιο (δικαίωμα ετεροδικίας).
Η υπόθεση του Διστόμου έφτασε στην Ιταλία από τον αείμνηστο δικηγόρο Γ. Σταμούλη, που κίνησε το θέμα, όταν ο έλληνας υπουργός Δικαιοσύνης, κάνοντας χρήση μιας αναχρονιστικής διάταξης της πολιτικής δικονομίας, αρνήθηκε να δώσει την άδεια για να εκτελεσθεί η καταδικαστική για τη Γερμανία απόφαση του Αρείου Πάγου στην Ελλάδα.
Και, ω του θαύματος, οι ιταλοί δικαστές έκαναν δεκτή την προσφυγή των Ελλήνων και κήρυξαν εκτελεστή στη χώρα τους την απόφαση κατά της Γερμανίας για εγκλήματα πολέμου. Η κυβέρνηση της κ. Μέρκελ αντέδρασε και προσέφυγε στη Χάγη, επικαλούμενη ετεροδικία.
Και ενώ στην αρχή όλα έδειχναν ότι οι Γερμανοί, με τη σιωπηρή αποδοχή των Ιταλών, θα κέρδιζαν αμαχητί τη νομική μάχη, ο απρόβλεπτος Σίλβιο άλλαξε άρδην την κατάσταση. Η ιταλική κυβέρνηση όχι μόνο υποστήριξε σθεναρά τις αποφάσεις του ιταλικού Αρείου Πάγου, που επιδικάζουν αποζημιώσεις στα θύματα των εγκλημάτων των ναζί (ανάμεσά τους και της Ελλάδος), αλλά κατέθεσε και πρόσθετη παρέμβαση, με την οποία ζητούσε να καταδικασθεί συνολικά η Γερμανία για άρνηση εφαρμογής των διεθνών συνθηκών και αποτελεσματικής αποζημίωσης όλων των Ιταλών, θυμάτων των γερμανικών στρατευμάτων, κατά την περίοδο Σεπτεμβρίου 1943-Μαΐου 1945!
Το Δικαστήριο της Χάγης απέρριψε, ωστόσο, τους πρόσθετους αυτούς ισχυρισμούς της Ιταλίας ως απαράδεκτους, υιοθετώντας πλήρως τη νομική επιχειρηματολογία της γερμανικής πλευράς. Σύμφωνα με αυτήν, οι νέες αιτιάσεις των Ιταλών στηρίζονταν σε γεγονότα που προϋπήρχαν της ίδρυσης του Δικαστηρίου!
Στην Αθήνα, οι αρμόδιοι, ενόψει μάλιστα και των εκκρεμοτήτων που έχουμε στη Χάγη, προβληματίζονται για το αν θα έχει ουσιαστικό αντίκρισμα η πρόσθετη παρέμβασή μας υπέρ της Ιταλίας. Ωστόσο, σε περίπτωση που η Ιταλία δικαιωθεί, η απόφαση της Χάγης δεν θα έχει καμία τύχη να επεκταθεί και στην Ελλάδα, αν η ελληνική κυβέρνηση δεν παρέμβει.
Και αυτό γιατί, με απόφαση του Ανώτατου Ειδικού Δικαστηρίου (ΑΕΔ), έχουν «παγώσει» από τα ελληνικά δικαστήρια δεκάδες προσφυγές από συγγενείς θυμάτων της ναζιστικής θηριωδίας σε πολλά μαρτυρικά χωριά της χώρας. Οι δικαστές του ΑΕΔ έκριναν ότι η Γερμανία απολαμβάνει το δικαίωμα ετεροδικίας. Εξαίρεση αποτέλεσε η υπόθεση του Διστόμου, για την οποία η ολομέλεια του Αρείου Πάγου πρόλαβε και επικύρωσε την καταδικαστική απόφαση του Πρωτοδικείου Λιβαδειάς, η οποία κρίθηκε εκτελεστή, στην Ιταλία.
Η ελληνική κυβέρνηση έχει, επίσης, τη δυνατότητα να καταργήσει το άρθρο 923 του ελληνικού Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας, που επιτρέπει στον υπουργό Δικαιοσύνης να σταματά την εκτέλεση αποφάσεων κατά αλλοδαπού Δημοσίου. Αλλά, στην περίπτωση αυτή, θα εκτελεσθεί στην Ελλάδα (κατά ακινήτων του γερμανικού Δημοσίου) μόνο η απόφαση του Διστόμου.
Ετσι, με αλλεπάλληλες συσκέψεις στα υπουργεία Εξωτερικών και Δικαιοσύνης, η κυβέρνηση αναζητά τη νομική βάση της προσφυγής, καθώς η Γερμανία αρνείται πεισματικά να δεχθεί οποιαδήποτε συζήτηση για συνολική πολιτική διευθέτηση της υπόθεσης.