Αυτοδιοικητικό Κίνημα Στερεάς ; Κριτική στο κείμενο εργασίας επιχειρησιακού προγράμματος πρωτογενή τομέα- ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

22/09/2011

Προς: κ.Σταμάτη Καπελέρη, Αντιπεριφερειάρχη

Κοινοποίηση:

Περιφερειάρχη Στερεάς και μέλη του

Περιφερειακού Συμβουλίου

Τοπικά ΜΜΕ

Θέμα : Κριτική στο κείμενο εργασίας επιχειρησιακού προγράμματος πρωτογενή τομέα-  ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Σε συνέχεια της από 29/8 επιστολής με την οποία κληθήκαμε να εκφράσουμε τις απόψεις μας για το κείμενο εργασίας επιχειρησιακού προγράμματος πρωτογενή τομέα, καταθέτουμε τις απόψεις μας επιθυμώντας να συμβάλλουμε στην διαμόρφωση του κειμένου.

Θεωρούμε ότι το κείμενο έχει σοβαρές αδυναμίες δεδομένου ότι δεν επιχειρεί να διαγνώσει ουσιαστικά διαρθρωτικά προβλήματα και παθογένειες στην αγροτική δραστηριότητα, που σχετίζονται με τον προσανατολισμό της παραγωγής, τα εμπόδια στην απευθείας διάθεση των προϊόντων και τη δημιουργία καρτέλ, την υπερχρέωση των αγροτών και την υποθήκευση της γης,

την εξάρτηση για τα αγροτικά εφόδια, τις πελατειακές σχέσεις στην κατανομή των ενισχύσεων, την αποδόμηση των οργανώσεων παραγωγών. Ταυτόχρονα δεν διατυπώνονται  κεντρικοί  στόχοι όπως η επιδιωκόμενη αύξηση της συμμετοχής στο ΑΕΠ και στην απασχόληση, τη μείωση των εισαγωγών και τη διατροφική ασφάλεια, τη στήριξη της ζωής στην ύπαιθρο. Ως αποτέλεσμα η αντιμετώπιση του θέματος είναι αποσπασματική.

Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι μια ουσιαστική ολοκληρωμένη πρόταση για την αγροτική πολιτική προϋποθέτει διαδικασίες διαλόγου και πραγματικής συνεργασίας με τους ίδιους τους παραγωγούς. Ιδιαίτερα σήμερα σε συνθήκες κρίσης,  είναι επιτακτική ανάγκη η παραγωγή να σχεδιάζεται με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας, να  ενισχυθεί ο τοπικός χαρακτήρας και να πριμοδοτηθούν οι συλλογικές δράσεις στον αγροτικό τομέα.

Επισυνάπτουμε αναλυτικές παρατηρήσεις και προτάσεις στα πλαίσια της διαβούλευσης.

Δέσποινα Σπανούδη

Κριτική στο κείμενο εργασίας Επιχειρησιακού προγράμματος πρωτογενή τομέα-  ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ

Στο κείμενο εργασίας για τα αγροτικά θέματα σημειώνονται δύο βασικές ελλείψεις :

1ον Δεν περιγράφεται η κατάσταση της αγροτικής οικονομίας στην περιφέρεια, τη χώρα και την Ευρώπη, τα προβλήματα, τα δεδομένα και οι τάσεις.  Οι μόνες διαρθρωτικές αδυναμίες που περιγράφονται αφορούν το μικρό μέγεθος των εκμεταλλεύσεων και η γήρανση του πληθυσμού. Η προσέγγιση του θέματος δεν καλύπτει ούτε τις παραγωγικές ανάγκες της περιφέρειας και της χώρας ούτε τις ανάγκες των αγροτών.

Σημαντική διαπίστωση είναι ότι η χώρα από αγροτική έχει μετατραπεί πλέον με τα μέτρα των τελευταίων δεκαετιών σε εισαγωγέα αγροτικών προϊόντων. Με 6,5 δις. ευρώ για εισαγωγές αγροτικών προϊόντων, πρώτος στόχος πρέπει να είναι η μείωση των εισαγωγών και η αυτάρκεια σε προϊόντα διατροφής. Με την παγκόσμια οικονομική, πολιτική και «κλιματική» αβεβαιότητα να μεγαλώνει μέρα με τη μέρα, πρέπει να διασφαλίσουμε πως, ότι και να συμβεί, η ελληνική γη θα μπορεί να θρέψει και να στηρίξει τον πληθυσμό της και δεν θα βρεθούμε, ως κοινωνία, με τεράστια ελλείμματα σε βασικά είδη διατροφής. Αυτή η διατροφική ασφάλεια αποτελεί βασικό στοιχείο ευημερίας. Αυτό ισχύει, αναλογικά, και για την πολιτική που πρέπει να έχει κάθε Περιφέρεια.

Δεν μπορεί να γίνει επιχειρησιακός προγραμματισμός χωρίς τη διάγνωση βασικών σημείων παθογένειας στην αγροτική δραστηριότητα όπως τα εμπόδια στην απευθείας διάθεση των προϊόντων και η δημιουργία καρτέλ, η εξάρτηση για τα αγροτικά εφόδια, οι πελατειακές σχέσεις στην κατανομή επιδοτήσεων- αποζημιώσεων, η αποδόμηση των οργανώσεων παραγωγών.

Αναλυτικά θεωρούμε ότι είναι αναγκαίο να συμπεριληφθούν τα σημερινά δεδομένα για τους αγρότες που είναι εξοντωτικά:

•          Σοβαρές επιπτώσεις λόγω της Κ.Α.Π. και της παγκοσμιοποίησης π.χ. μείωση αγροτικών εισοδημάτων λόγω μη ενίσχυσης των ελληνικών προϊόντων, τάση εντατικοποίησης και μεγέθυνσης των εκμεταλλεύσεων, τάση για μονοκαλλιέργειες και αύξηση της εξάρτησης από μεγάλες εταιρείες και τράπεζες, έκθεση σε χρηματιστηριακή κερδοσκοπία

•          Υπερ-χρέωση των αγροτικών νοικοκυριών και κίνδυνοι από την υποβάθμιση – ιδιωτικοποίηση της Αγροτικής Τράπεζας στην οποία είναι υποθηκευμένη η αγροτική γη)

•          Λειτουργία καρτέλ με αποτέλεσμα την πίεση των τιμών των παραγωγών π.χ. εκκοκκιστήρια, βιομηχανίες τροφίμων

•          Διάλυση των συνεταιρισμών και αρνητικό κλίμα για συνεταιριστικές προσπάθειες

•          Πλεόνασμα αγροτικών μηχανημάτων – ανορθολογική εκμηχάνιση (που ενισχύθηκε από την Πολιτεία και συνέβαλε στο έλλειμμα εμπορικού ισοζυγίου)

•          Ανεπαρκείς αγροτικές υποδομές και έγγειες βελτιώσεις με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους, την αύξηση χρήσης νερού και ενέργειας

•          Πολυτεμαχισμός αγροτεμαχίων

•          Καλλιέργεια πελατειακών σχέσεων και αδιαφανείς διαδικασίες στην κατανομή ενισχύσεων

•          Υψηλό κόστος πιστοποίησης από ιδιωτικούς οργανισμούς.

Παράλληλα συνεχίζεται η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών του υπουργείου και οι μεταφορές αρμοδιοτήτων σε εταιρείες και ιδιώτες με αποτέλεσμα τον περιορισμό των πόρων για τους αγρότες. Τα τελευταία χρόνια είδαμε η κυβέρνηση να δίνει κομμάτι των κοινοτικών επιδοτήσεων στις Ενώσεις Γεωργικών Συνεταιρισμών μέσω των χρημάτων που απαιτούσαν για την ενεργοποίηση των δικαιωμάτων των αγροτών. Την θέση των Ενώσεων πήρε ο ΕΛΓΑ ο οποίος έφτασε στα όρια του λόγω της  κομματικής και παράνομης χρησιμοποίησής του. Οι αγρότες καλούνται να πληρώσουν τεράστια ποσά από τις επιδοτήσεις για ασφάλιστρα της παραγωγής τους. Την ίδια στιγμή οι επιδοτήσεις όλο και μειώνονται και απομακρύνονται από τους αγρότες.

Το πρόγραμμα των νέων αγροτών τελείωσε πριν καν αρχίσει δημιουργώντας προβλήματα στους νέους αγρότες που εντάχθηκαν σε αυτό μιας  και δεν φτάνουν τα χρήματα για να πάρουν τις επιδοτήσεις που είχαν αποφασιστεί. Τα σχέδια βελτίωσης καρκινοβατούν και τα αγροπεριβαλλοντικά προγράμματα, Βιολογικής Γεωργίας κτηνοτροφίας κλπ. δεν έχουν ανοίξει ακόμα αν και έπρεπε να είχαν ξεκινήσει από το 2007 . Όταν δε ανοίξουν τα χρήματα θα είναι τόσο λίγα που δεν θα μπορέσουν να ενταχθούν παρά ελάχιστοι σε αυτά.

Επιπλέον η διάλυση των δημόσιων υπηρεσιών επιταχύνθηκε με την εφαρμογή του Καλλικράτη που έχει φέρει πολλά προβλήματα στην  λειτουργία των υπηρεσιών και δυσκολεύει την εξυπηρέτηση των αγροτών.

Στην περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας υπάρχουν ειδικότερα χαρακτηριστικά που πρέπει να αναφερθούν :

στις πιο παραγωγικές περιοχές σε Εύβοια και Βοιωτία τα αγροτικά προϊόντα αντιμετωπίζουν σοβαρό πρόβλημα στη διάθεση τους λόγω της εκτεταμένης ρύπανσης των νερών από την ασύδοτη διάθεση βιομηχανικών και αστικών αποβλήτων.

Στις αναφορές  για τα κλαδικά θέματα στην περιφέρεια Στερεάς πρέπει να συμπεριληφθούν στη  διάγνωση προβλημάτων

•          Γεωργία: Διάβρωση – εξάντληση- ρύπανση εδαφών, ρύπανση νερού με συνέπεια στο προϊόν και στην διάθεσή του στην κατανάλωση, ανορθολογική χρήση και σε περιοχές ανεπάρκεια υδατικών πόρων, εξαφάνιση παραδοσιακών ποικιλιών σπόρων, υποβάθμιση  αγροτικής γης  υψηλής παραγωγικότητας από άλλες χρήσεις

•            Αλιεία: εντατική και άναρχη ανάπτυξη ιχθυοκαλλιέργειας με σοβαρή περιβαλλοντική επιβάρυνση και κατάληψη ακτών, εξάντληση ιχθυοαποθεμάτων λόγω υπεραλίευσης & ρύπανσης του Κορινθιακού, του Ευβοικού  και του Μαλιακού,

•            Κτηνοτροφία:

α. προβλήματα ρύπανσης από μεγάλες μονάδες εντατικής κτηνοτροφίας σε ΝΑ Βοιωτία- Κεντρική Εύβοια (χοίροι, πουλερικά)

β. εχθρική πολιτική κατά της ελεύθερης νομαδικής αιγοπροβατοτροφίας σε Ευρυτανία, ορεινή Φωκίδα, Φθιώτιδα, Εύβοια

γ. έλλειψη σύγχρονων σφαγείων, υψηλές τιμές στα λίγα  ιδιωτικά σφαγεία πρόβλημα διάθεσης προϊόντων βιολογικής κτηνοτροφίας

δ. εξαφάνιση των ντόπιων ποικιλιών ζώων και επικράτηση ξένων ειδών εξαρτημένων από μεγάλες εταιρείες

2^ον Δεν διατυπώνονται  κεντρικοί  γενικοί και ειδικοί στόχοι για την αγροτική δραστηριότητα και τους αγρότες όπως :

• η επιδιωκόμενη αύξηση της συμμετοχής στο ΑΕΠ και στην απασχόληση,
• ο προσανατολισμός στη διατροφική αυτάρκεια,
• η στήριξη της ζωής στην ύπαιθρο και
• ο μετριασμός της κυριαρχίας της χημικής γεωργίας

Μια ουσιαστική ολοκληρωμένη πρόταση για την αγροτική πολιτική προϋποθέτει διαδικασίες διαλόγου και πραγματικής συνεργασίας με τους ίδιους τους παραγωγούς. Χωρίς να διεκδικούμε μια πλήρη πρόταση θεωρούμε αναγκαίο να δρομολογηθούν από το επιχειρησιακό μέτρα και παρεμβάσεις για να εξασφαλισθούν οι παρακάτω προϋποθέσεις:

-         προσανατολίσουμε την παραγωγή με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας

-         ενισχύσουμε τον  τοπικό  χαρακτήρα

-         να πριμοδότησουμε τις  συλλογικές δράσεις στον αγροτικό τομέα

Στους ειδικούς στόχους πρέπει να περιληφθούν:

• Ενίσχυση του τοπικού χαρακτήρα

Σκοπιμότητα: Χωρίς να παραβλέπουμε την ανάγκη των εξαγωγών, προτεραιότητα πρέπει να δοθεί στην εσωτερική κατανάλωση επειδή αυτή συνδέεται με την τοπική οικονομία και έχει πολλαπλά οφέλη για την κοινωνία και το περιβάλλον.

Η κατανάλωση τοπικών προϊόντων περιορίζει δραστικά τις μεταφορές και συνεπώς το κόστος, τις ενεργειακές απαιτήσεις και  τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου. Η «τοπικότητα» παραγωγής και κατανάλωσης αποτελεί τη βάση της διατροφικής αυτάρκειας και ασφάλειας. Το «ντόπιο» προϊόν, που καταναλώνεται κοντά στον τόπο παραγωγής του (χωριό, πόλη, γεωγραφική περιοχή), αποτελεί μια παραδοσιακή άτυπη μορφή «πιστοποίησης», συμβάλει στην ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και διαθέτει επιπλέον πλεονεκτήματα:

-          Επιβαρύνει ελάχιστα το περιβάλλον με ρύπους από τη μεταφορά

-          Είναι πιο φρέσκο, με λιγότερα συντηρητικά και λιγότερες αλλοιώσεις από μεταφορά και αποθήκευση

-          Ο παραγωγός δεν είναι απρόσωπος - ο καθένας μπορεί να τον ελέγξει

Το τοπικό προϊόν επίσης (θα έπρεπε να) είναι φθηνότερο, αφού έχει λιγότερα έξοδα και απώλειες μεταφοράς, φορτοεκφόρτωσης και τυποποίησης.

Η εσωτερική κατανάλωση προσφέρει στην αγροτική οικονομία και στην αναζωογόνηση της υπαίθρου. Προάγει την τοπική οικονομία μέσω της πλούσιας σε ποιότητα και ποικιλία γεωργικής, κτηνοτροφικής και δασικής παραγωγής στο σύνολο της κάθε Περιφέρειας. Αντίθετα, στο διεθνές περιβάλλον που διαμόρφωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Εμπορίου και οι γιγάντιες εταιρίες λιανεμπορίου, τα περιθώρια κέρδους για τον παραγωγό είναι ελάχιστα και το εξασφαλισμένο εισόδημα αποτελεί «άπιαστο όνειρο». Το μεγαλύτερο μέρος της υπαίθρου δεν μπορεί, πλέον, να ωφεληθεί από έναν τέτοιο προσανατολισμό και η αποδόμηση της αγροτικής κοινωνίας θα συνεχιστεί.

• Προσανατολισμός σε  προϊόντα με βάση τις τοπικές κοινωνικές ανάγκες

1.           Το αγροτικό καλάθι ανά Περιφέρεια, σύμφωνα με την πρόταση του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, περιλαμβάνει τρεις «κατηγορίες» προϊόντων: Προϊόντα με εξαγωγικό προσανατολισμό, προϊόντα που αναδεικνύουν την ταυτότητα κάθε περιοχής και προϊόντα που καλύπτουν τις επισιτιστικές ανάγκες της χώρας. Σε ότι αφορά τη διατροφική αυτάρκεια, θέση στο καλάθι και ακόμη περισσότερο στο επιχειρησιακό πρέπει να έχουν ΟΛΑ τα προϊόντα που παράγονται στην Περιφέρεια και καταναλώνονται εντός των ορίων της. Για παράδειγμα δεν μπορεί να περιλαμβάνονται οι επιτραπέζιες ελιές και να εξαιρείται από το επιχειρησιακό πρόγραμμα της περιφέρειας το λάδι.

2.           Στα μέτρα και τις παρεμβάσεις πρέπει να προστεθούν : Ο εντοπισμός, η καταγραφή, η διατήρηση, ανάδειξη και ανάπτυξη όλων των ντόπιων ποικιλιών και φυλών της αγρο-βιοποικιλότητας. Πολλές από αυτές βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης ή διατηρούνται «ξεχασμένες» σε κάποιες  περιοχές και η ανεύρεσή τους είναι άμεση προτεραιότητα και πρέπει να προηγηθεί κάθε πιστοποίησης προϊόντων «ταυτότητας» σε συνεργασία με πολίτες και κοινωνικούς φορείς και κινήσεις (π.χ. δίκτυα ανταλλαγής σπόρων), σχολεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα κ.λπ.

3.           Επίσης στην πρωτογενή αγροτική παραγωγή πρέπει να συμπεριληφθούν τα προϊόντα Δασοπονίας : Στην περιφέρεια υπάρχουν σημαντικά δάση 25% της έκτασης, σε Παρνασσό, Γκιώνα, Οίτη, Βαρδούσια, Ελικώνα, Κιθαιρώνα, Πάρνηθα αλλά με διαρκή μείωση. Τα δάση υποβαθμίζονται ραγδαία με επιπλέον λόγους την εντατική μεταλλευτική δραστηριότητα και την αθρόα εγκατάσταση βιομηχανικών αιολικών σταθμών.

§         Αξιόπιστη, δωρεάν πιστοποίηση προϊόντων

Είναι απαραίτητο να αναπτυχθεί ένα αξιόπιστο και δωρεάν για τους παραγωγούς σύστημα πιστοποίησης και χορήγησης «σημάτων» που να σχετίζεται με τα προϊόντα του «καλαθιού» της Περιφέρειας.

Κατά τη διαδικασία δημιουργίας σήματος και πιστοποίησης, πρέπει επίσης να λαμβάνονται υπόψη τα παρακάτω:

1.     Η βιολογική Γεωργία και κτηνοτροφία, ως η πλέον υπεύθυνη περιβαλλοντικά και κοινωνικά μέθοδος, πρέπει πάντα να έχει προνομιακή θέση σε κάθε πολιτική προώθησης προϊόντων (συνεπώς και στο «καλάθι»). Παράλληλα, θα πρέπει να αποκλειστούν πολιτικές προώθησης γενετικά τροποποιημένων οργανισμών στην Περιφέρεια.

2.     Οι παραδοσιακές και ντόπιες ποικιλίες, καλλιέργειες και εκτροφές πρέπει να αποτελούν το βασικό υλικό της πιστοποίησης κάθε προϊόντος «ταυτότητας».

3.     Ξεχωριστή θέση πρέπει να έχουν προϊόντα ή ομάδες προϊόντων που προέρχονται από καλλιέργεια, κτηνοτροφία, αλιεία ή συλλογή στη φύση σε «πιστοποιημένης» φυσικής αξίας περιοχές και συγκεκριμένα σε περιοχές του Δικτύου Natura-2000, Εθνικούς Δρυμούς, περιοχές ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους αλλά και αγροτικές περιοχής υψηλής φυσικής αξίας

4.     Οι διαδικασίες πιστοποίησης οφείλουν να λαμβάνουν υπόψη την προστασία του καλλιεργήσιμου εδάφους από ρύπανση, διάβρωση και εξάντληση, την οικονομία στην κατανάλωση νερού, καθώς και τη βιωσιμότητα του φυσικού οικοσυστήματος στο οποίο εντάσσεται

§         Ενίσχυση συνεταιρισμών και ομάδων

Στήριξη υγιούς, οργανωμένου και αποτελεσματικού συνεταιριστικού κινήματος (κάτι που απαιτεί θαρραλέα ρήξη με πρακτικές του παρελθόντος) και άλλων πρωτοβουλιών όπως Οργανώσεις Παραγωγών και Γυναικείοι Συνεταιρισμοί. Ενίσχυση επενδύσεων τους για καθετοποιημένη παραγωγή, διακίνηση, προώθηση και διευκόλυνσή τους για τοπική διάθεση των προϊόντων (π.χ. πάγκοι τοπικών προϊόντων, λαϊκές, διανομή πόρτα – πόρτα, παραγγελίες μέσω διαδικτύου).

§         Υποστηρικτικές δράσεις για τους παραγωγούς- απευθείας διάθεση προϊόντων -  Ενθάρρυνση των καλών πρακτικών

1.     Η στήριξη των προσπαθειών διάθεσης προϊόντων απευθείας από τους παραγωγούς πρέπει να είναι διαρκής. Ακόμη και στοιχειώδεις κινήσεις με σκοπό τη μείωση κόστους παραγωγής (μείωση ΦΠΑ σε κάποια βασικά αναλώσιμα – εξοπλισμό) και τη στήριξη της λαϊκής αγοράς («ταμειακές») θα είχαν άμεσα έμπρακτα αποτελέσματα.

2.     Στήριξη της ελεύθερης τοπικής διακίνησης και διάθεσης των προϊόντων από τους παραγωγούς χωρίς τυποποίηση. Η τυποποίηση νωπών προϊόντων, μολονότι μπορεί να εμπεριέχει κάποια θετικά στοιχεία υπεράσπισης των συμφερόντων των παραγωγών, στην ουσία δεν ευνοεί τα βιολογικά προϊόντα (και σε μεγάλο ποσοστό, τα παραδοσιακά) τα οποία δεν έχουν πάντα σταθερό, σχήμα μέγεθος κ.λπ.

3.     Εφαρμογή προγραμμάτων αειφορικής γεωργίας και εξοικονόμησης υδατικών πόρων, ενέργειας, αγροχημικών κλπ Στήριξη όσων παραγωγών έχουν έμπρακτα ενσωματώσει στην επαγγελματική τους δραστηριότητα αρχές της τοπικότητας, της αειφορίας, της παράδοσης και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Οι παραγωγοί βιολογικών προϊόντων, όσοι διατηρούν παραδοσιακές ποικιλίες και εκτροφές, οι κινήσεις διατήρησης ντόπιων σπόρων, τα δίκτυα ανταλλαγής προϊόντων και υπηρεσιών έχουν, στο σύνολό τους, αποδείξει ότι υπερασπίζονται την αυθεντικότητα του ελληνικού μεσογειακού αγροδιατροφικού προτύπου. Η διευκόλυνση αυτών των δομών θα έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη για τη στήριξη της ποιότητας και της ποικιλίας της παραδοσιακής ελληνικής αγροτικής παραγωγής.

4.     Αναζήτηση –δημιουργία τοπικών περιφερειακών αγορών π.χ. σε Δομοκό, Κωπαΐδα, Στυλίδα

5.     Προώθηση για τοπικά προϊόντα προέλευσης και ποιότητας

6.     Εντοπισμός, καταγραφή, διατήρηση, ανάδειξη και ανάπτυξη όλων των ντόπιων ποικιλιών και φυλών της αγρο-βιοποικιλότητας. Πολλές από αυτές βρίσκονται στα πρόθυρα της εξαφάνισης ή διατηρούνται «ξεχασμένες» σε κάποιες  περιοχές και η ανεύρεσή τους είναι άμεση προτεραιότητα και πρέπει να προηγηθεί κάθε πιστοποίησης προϊόντων «ταυτότητας». Αυτή η εκστρατεία πρέπει να γίνει σε συνεργασία με πολίτες και κοινωνικούς φορείς και κινήσεις (π.χ. δίκτυα ανταλλαγής σπόρων), σχολεία, εκπαιδευτικά ιδρύματα κ.λπ

7.     Στήριξη των διευθύνσεων Γεωργίας και άλλων δομών που υπάρχουν στην Περιφέρεια. Αξιοποίηση  του γεωτεχνικού δυναμικού της τοπικής και περιφερειακής αυτοδιοίκησης, το οποίο διαθέτει προσόντα και ειδική γνώση σε ότι αφορά τα τοπικά χαρακτηριστικά της παραγωγής.

8.     Ανάδειξη της ταυτότητας παραδοσιακών αγροτικών δραστηριοτήτων

§         Βελτίωση αγροτικών υποδομών

Οι αγροτικές υποδομές στην περιφέρεια είναι ελλειμματικές με αποτέλεσμα την αύξηση του κόστους παραγωγής και την σπατάλη νερού και ενέργειας. Μέτρα αιχμής αποτελούν η προώθηση αναδασμών και παράλληλων έργων (αποστραγγιστικά, οδοποιία κλπ), η κατασκευή και λειτουργία κλειστών και αυτοματοποιημένων αρδευτικών συστημάτων, έργα διαχείρισης υδάτων, αντιπλημμυρικά έργα, κτηνοτροφικά πάρκα, δημόσια, δημοτικά ή συνεταιριστικά σφαγεία.

• Χρήσεις γης, προστασία του περιβάλλοντος και των ιχθυαποθεμάτων

1. Προκειμένου να διασφαλισθεί η γεωργική γη και ιδιαίτερα η γη υψηλής παραγωγικότητας, ως ένας μη ανανεώσιμος πόρος απαιτείται καθορισμός χρήσεων γης και μέτρα προστασίας και απαγόρευσης άλλων χρήσεων (φωτοβολταικά, βιομηχανίες κλπ).

2. Επίσης για την εξασφάλιση της αειφορικής κτηνοτροφίας απαιτείται καθορισμός κτηνοτροφικών ζωνών.

3. Ουσιαστικός έλεγχος  τήρησης των περιβαλλοντικών όρων στις μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας, σταβλισμένων ζώων και πτηνοτροφείων.

4. Μέτρα κατά της παράνομης αλιείας και θεσμοθέτηση αλιευτικών καταφυγίων

Συνοψίζοντας,

1. θεωρούμε σημαντικό τον προσανατολισμό της παραγωγής με βάση τις ανάγκες της κοινωνίας, την ενίσχυση του τοπικού χαρακτήρα και την πριμοδότηση των συλλογικών δράσεων στον αγροτικό τομέα

2. είναι ανάγκη η  ουσιαστική και με κάθε τρόπο ενίσχυση όλων των τομέων δηλαδή της κτηνοτροφίας, αλιείας, δασοπονίας και των καλλιεργειών με έμφαση την βιοποικιλότητα, την διάσωση, αναπαραγωγή και διάδοση των παραδοσιακών σπόρων και ποικιλιών, στην ποιότητα και τα παραδοσιακά προϊόντα, στην βιολογική γεωργία.

προτείνουμε συνέργεια μέτρων στην αγροτική πολιτική

• Αναδιαρθρώσεις, προώθηση για τοπικά προϊόντα προέλευσης και ποιότητας
• Αξιόπιστη, δωρεάν πιστοποίηση για βιολογικές ή ολοκληρωμένες καλλιέργειες
• Αναζήτηση –δημιουργία τοπικών περιφερειακών αγορών π.χ. σε Δομοκό, Κωπαΐδα, Στυλίδα
• Ενίσχυση συνεταιρισμών και ομάδων για καθετοποιημένη παραγωγή, διακίνηση, προώθηση
• Εφαρμογή προγραμμάτων αειφορικής γεωργίας και εξοικονόμησης υδατικών πόρων, ενέργειας, αγροχημικών κλπ
• Προώθηση αναδασμών, παράλληλων έργων (αποστραγγιστικά, οδοποιία κλπ), κλειστά –αυτοματοποιημένα αρδευτικά συστήματα, έργα διαχείρισης υδάτων
• Χρήσεις γης για διασφάλιση της γεωργικής γης υψηλής παραγωγικότητας, ως μη ανανεώσιμου πόρου