Ειδικό αφιέρωμα: “Αυτοκίνητο και Ελληνική Γλώσσα - Από τα ''24grammata''

Το ειδικό αφιέρωμα του 24grammata.com προλογίζει ο Κώστας Καββαθάς (4τροχοί)

Όροι αυτοκίνησης
γράφει ο Κώστας Καββαθάς

Όσοι σκέπτονται, «ψάχνονται» και προβληματίζονται με τα όσα συμβαίνουν στη χώρα που ανθεί φαιδρά η πορτοκαλέα γνωρίζουν ότι η σχέση του μέσου Έλληνα με την τεχνολογία είναι, επιεικώς, προβληματική. Χιλιάδες τα παραδείγματα αλλά, από το πιο χαρακτηριστικά συναντώνται στο χώρο του επιβατικού ή «γιωταχί» και του επαγγελματικού (φορτηγό, κλούβα, νταλίκα κλπ). Η ιστορία μας αρχίζει στη δεκαετία του ’60 που κάνουν την εμφάνισή τους τα πρώτα επιβατικά. Τα οποία δεν έχουν τροχούς αλλά «ρόδες», ελαστικά αλλά, λάστιχα που «βυζαίνουν» το δρόμο, δεν έχουν αλεξήνεμα αλλά, «μπαρμπριζ», δεν έχουν ανάρτηση αλλά «σουσπανσιόν» η οποία «ρουφάει τον δρόμο». Ακόμα τα «γιωταχί» δεν διακρίνονταν για την αισθητική ή την αεροδυναμική τους σχεδίαση αλλά, για τον γεγονός ότι ήταν «βάτραχοι», «σκαθάρια», «λιμουζίνες», «κούρσες», και «πολυθρόνες». Τα αυτοκίνητα ήταν καλά αν «έπλεαν» σαν βάρκες και όταν ζύγιζαν πάνω από δύο τόνους αφού έτσι, «κολλούσαν» στο δρόμο σε αντίθεση με τα ελαφρά και που ήταν «τσιγκοπάφυλες» με τα όποια, όταν «τρακάριζες» θα γινόσουν «χαλκομανία».

Οι δεκαετίες πέρασαν και, εκτός από μερικές χιλιάδες εξαιρέσεις ανθρώπων που τους μάγευε η Τεχνολογία, η «γλώσσα» της αυτοκίνησης δέχτηκε αποφασιστικά πλήγματα. Για τα δυστυχήματα δεν έφταιγε ο οδηγός και (σε σπάνιες περιπτώσεις), ο δρόμος αλλά ο Μολώχ της ασφάλτου, η υπερβολική ταχύτητα, η κακιά ώρα, η κακή τύχη και, τελευταία, τα «ακραία καιρικά φαινόμενα». Όταν, για πρώτη φορά χρησιμοποίησα τη λέξη πρόσφυση για να ορίσω την ευστάθεια του αυτοκινήτου, έλαβα οργισμένες επιστολές που μου έλεγαν ότι κακοποιώ την ελληνική γλώσσα. Το ίδιο όταν χρησιμοποίησα όρους όπως αεροδυναμική αντίσταση, μορφική οπισθέλκουσα, πολική ροπή αδράνειας, κατευθυντικότητα, πρόνευση, παροιάκισμα (yaw) αλλά και άλλους που είχαν σχέση με την καθημερινή χρήση και ασφάλεια των επιβατών, όπως ενεργητική και παθητική ασφάλεια, ποιότητα κύλισης (αντί ρολάρισμα), μεταβολή τροχιάς (αντί «στρίψιμο») και όρους που είχαν σχέση με τα διαμέρισμα του κινητήρα. Έμβολο αντί «πιστόνι», φίλτρο αέρα αντί «παπάς», μείκτης καυσίμου αντί «καρμπιρατέρ», εναλλάκτης θερμότητας αντί «ψυγείο», υπερτροφοδότης αντί «τούρμπο», ωστήριο «μπιέλα», και άλλα τα οποία και εγώ περιμένω να δω στο αφιέρωμα του 24grammata.com! (Κώστας Καββαθάς).

Διαβάστε, ακόμα,

Την ιστορία των λέξεων: ανάρτηση, γρανάζι, ελαστικό, βουλκανιζατέρ, τροχός, ζάντα, γκάζι, αυτόματο, φρένο, ράλι και πολλές άλλες λέξεις αυτοκινήτου.

Την ετυμολογική ανάλυση ΟΛΩΝ των επωνυμιών των αυτοκινήτων.

Το αυτοκίνητο στο ελληνικό τραγούδι

Το πρώτο αυτικινητικό δυστύχημα στην Αθήνα. Η πρώτη άσφαλτος στην Αθήνα και πολλά άλλα