Πέμπτη 11 Μαρτίου 2010

Ντοπιολαλιάς συνέχεια.......


Ύστερα από το παλιό μου άρθρο που αναρτήθηκε στις 4 Απριλίου 2008, και που σας είχα υποσχεθεί ότι θα έχει συνέχεια, γιατί πρόκειται για τις ρίζες και την καταγωγή μας, θέλω να ευχαριστήσω τον συμπατριώτη μας τον Σπύρο τον Περγαντά που βρήκε κι άλλες λέξεις τις οποίες θα δείτε αμέσως τώρα:

Από τον Σπύρο Περγαντά
  1. Kρένω=μιλάω, απευθύνω τον λόγο<μεσαιωνική ελληνική ''κρένω''< αρχαία ''κρίνω''
  2. Zουλάπι ( Z'λάπ' ) = θηρίο, αγρίμι(κυρίως λύκος-τσακάλι)< αλβανικό zulap, ρουμάνικο=zulape
  3. φρ.Το εξετάζουνε ( Το 'ξετάζ'νε )
  • κανονικά=μελετώ προσεχτικά
  • ντόπιο=είναι γρουσουζιά<αρχαίο ἐξετάζω φρ.
  1. Αορ :Το αστόχησα ( Τ' αστόχ'σα)
  • κανονικά=αστοχώ=αποτυχαίνω
  • ντόπιο=το ξέχασα<μεταγενέστερο ἀστοχῶ
  1. Πυθαμή: π'θαμή
  • κανονικά=παλάμη /( ανεπίσημη μονάδα μέτρησης)

  • ντόπιο= παλάμη, μονάδα μέτρησης
φρ.''Mια π'θαμή''=πολύ λίγο

  1. Σουσάμι ( Σ'σάμ ) προφ: ( Σάμ')
Απλή συντόμευση του ''σουσάμι''< αρχ σήσαμον
  1. Ρήμα σε μελλ. κ' αορ: θα γιάνω, έγιανα ( τρ .ενικο θα γιαν'(ει): γίνομαι καλά, αναρρώνω< αρχ.ὑγιαίνω
  2. Αγκούτσα: μπαστούνι: Δεν ξέρουμε από που προέρχεται, προφανώς έχει σχέση με το αγκλίτσα.

Η έρευνα μας αυτή θα συνεχιστεί. Έχουμε καταγράψει πολλές λέξεις και φράσεις, τις οποίες όταν τελειώσει αυτή η υπεύθυνη και χρονοβόρα έρευνα, θα τις ενώσουμε ώστε να γίνει ένα άρθρο.

8 σχόλια:

Στέργιος Μπακολουκάς είπε...

Αγαπητέ διαχειριστή του blog, για να σε βοηθήσω στην έρευνά σου γύρω από γλωσσικά ιδιώματα της περιοχής και επειδή όλα τα χωριά γύρω από τον Παρνασσό έχουν κοινές γλωσσικές αναφορές, σου προτείνω να διαβάσεις το βιβλίο του ΣΤΑΘΗ ΑΣΗΜΑΚΗ με τον εύλογο τίτλο: «ΑΡΑΧΟΒΑ ΤΟΠΩΝΥΜΙΟΓΛΩΣΣΙΚΑ ΚΑΙ ΑΛΛΑ». Σε αυτό θα βρεις πιστικιές επιστημονικές απαντήσεις σε όλες τις γλωσσικές αναζητήσεις σου, που αφορούν την περιοχή μας. Αν παρόλ’ αυτά, δεν το βρεις στα βιβλιοπωλεία της Αράχοβας, μπορώ να σου το στείλω. Ονομάζομαι Μπακολουκάς Στέργιος και είμαι από την Αράχοβα, οφείλω να σε ενημερώσω ότι το όνομά της δεν είναι Σλάβικο, χωρίς αυτό να σημαίνει τίποτα απολύτως.
Ευχαριστώ για τη φιλοξενία.

Στέργιος Μπακολουκάς είπε...

Επειδή μάλλον θα εκπλαγείς, όπως το ίδιο έπαθα κι εγώ ,πάρε μια πρόγευση από μία εργασία ενός Δασκάλου των Σερρών. Καλή απόλαυση.
Αυτή είναι η προσωρινά αποθηκευμένη σελίδα της Google για την ιστοσελίδα http://www.6gymnasio.gr/ACTIVITIES/NTARN_FRAME/lexiko.htm. Πρόκειται για ένα στιγμιότυπο της σελίδας όπως εμφανίστηκε στις 13 Μαρ. 2009 07:39:48 GMT. Από τότε, αυτή η σελίδα ενδέχεται να άλλαξε. Μάθετε περισσότερα

Admin - Αμβρόσσιος είπε...

Ναι νομίζω ότι ξέρω, κάπου το είχα δει αυτό το βιβλίο, και το είχα μελετήσει, και είχα βρει ήδη κοινά στοιχεία με τα υπόλοιπα παραπαρνάσσια μέρη.
Ωστόσο σε ευχαριστώ γιατί μου αρέσουν αυτά. Έχω κι εγώ κάποιες σημειώσεις και κάποιες μαγνητοφωνήσεις γερόντων εδώ που αν ζούσαν τώρα θα ήταν 100 και, εκεί να δεις απόλαυση.
Όσο για το σλάβικο, έχω μια φίλη Σέρβα που είπε ότι σημαίνει τόπος με καρυδιές, και Αράχοβες είναι πολλές στην Ελλάδα. Πχ στην
Ευρυτανία μια Αράχοβα, λέει ακριβώς την ίδια ετυμολογία, ότι δηλαδή σημαίνει καρυδότοπος. Μην ξεχνάμε ότι οι Σλάβοι ηταν επιδρομεις σε όλη την Ελλάδα. Αυτό δεν αμφισβητεί την ελληνικότητα κανενός. Κι εδώ έχουμε σλάβικα τοπωνύμια, όπως Βερβά, Σκληβνίτσα κλπ. Άλλωστε η ζωή συνεχίζεται. Αν βάλουμε τέιχη μας δεν θα διαιωνιστούμε. Και μην ξεχνάμε ότι τα περί καθαρότητας της φυλής, είναι ακριβώς τα ίδια κίνητρα που οδήγησαν τους Ναζί να εγκληματίσουν.
Για μένα η γλώσσα έιναι σημάδι ελληνικότητας, όπως στο προκείμενο θέμα. Να είσαι καλά και θα χαρώ να συνεργαστούμε...
Ευχαριστώ

Admin - Αμβρόσσιος είπε...

Στέργιο, μπράβο..Ωραία έρευνα αυτός από τις Σέρρες.
Είμαι στο γράμμα άλφα ήδη και έχω εκπλαγεί.
Θα σου στείλω κι εγώ κάποιες σημειώσεις, και είμαι σίγουρος ότι τις πιο πολλές λέξεις θα τις ξέρεις λόγω γειτνίασης.

Admin - Αμβρόσσιος είπε...

*Τείχη γύρω μας ( διόρθωση πρηγούμενου )

Στέργιος είπε...

Αγαπητέ Θέμη:
Διαβάζοντας το βιβλίο που σου πρότεινα ,θα σου λυθούν όλες οι γλωσσικές απορίες και δεν θα σου είναι απαραίτητη η ….. μαρτυρία της φίλης σου.
Όσο για τους, Έλληνες, την καθαρότητα αίματος, την ιθαγένεια και την υπηκοότητα σε παραπέμπω σε πρόσφατο γραπτό μου , με τον ίδιο τίτλο , δημοσιευμένο στο blog Ντελάλης της Αράχοβας στις 18/2/2010, μπορείς κάλλιστα να το αναδημοσιεύσεις ,αναφέροντας φυσικά την πηγή. Νομίζω επειδή είσαι νέος άνθρωπος και μάλλον, ως τέτοιος, απαλλαγμένος από αγκυλώσεις, το σημείωμα θα σου φανεί χρήσιμο.

Admin - Αμβρόσσιος είπε...

Οκ, αν και η φίλη μου, εχει ζησει Ελλάδα, είναι φανατική φιλέλληνας, γιατι υπηρξε θυμα βομβαρδισμων η οικογενεια της και την περιεθαλψαν στην Θεσσαλονικη. Μου το είπε σε μια εκδρομη που καναμε Διστομο - Αραχοβα- Δελφους, και μετα γυρισαμε παραθαλασσια από Ιτέα, ωστόσο δεν είμαι ΄΄κλειστός'' στις άλλες εκδοχές.
Και πάλι ευχαριστώ και είναι θέματα που με ενδιαφέρουν αυτά με τα οποία καταπιάνεσαι!!! :)

Admin - Αμβρόσσιος είπε...

Λοιπόν το διάβασα το άρθρο και είμαι σύμφωνος. Έχει πολλά κοινά σημεία με εκείνο που ρηξικέλευθα έχει γράψει με αφορμή τα σχόλια της Θάλειας Δραγώνα, η συγγραφέας Αναστασία Βούλγαρη.
το έχω αναδημοσιέυσει.
Τώρα για τον ενικό που σου μιλάω, δεν ξέρω πόσο χρονών είσαι, ούτε την ιδιότητα σου, κι έτσι πήρα το θάρρος.
Ελπίζω κάποια μέρα να τα πούμε από κοντά να μιλήσουμε.
Πάντως μπράβο και πάλι. Γράφεις πολύ ωραία.
Όσο για τον Φαρμεράιρ, ας μην ξεχνάμε από που ήταν, κι ας γράψει για την ''καθαρότητα της χώρας του''.
Και πάλι μπράβο!!
Σου έχω και σχετικό σχόλιο στο blog που γράφεις.
Θέμης Παπαϊωάννου.