Πέμπτη 1 Μαρτίου 2012

Η ΑΡΡΑΒΩΝΙΑΣΤΙΚΙΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ τη Δευτέρα στη ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ

Εκδήλωση για το εμβληματικό μυθιστόρημα
της Άλκης Ζέη
«Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα»

Ξαναδιαβάζοντας
την
ΑΡΡΑΒΩΝΙΑΣΤΙΚΙΑ ΤΟΥ ΑΧΙΛΛΕΑ

Το βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ και οι εκδόσεις ΜΕΤΑΙΧΜΙΟ
σας προσκαλούν σε μια εκδήλωση
για το εμβληματικό μυθιστόρημα
της
Άλκης Ζέη


τη Δευτέρα, 5 Μαρτίου 2012, στις 8 μ.μ.,
στο βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
(Δημάρχου Ι. Ανδρεαδάκη 49, πρώην Πεσ. Μαχητών, Λιβαδειά).

Η Άλκη Ζέη θα μιλήσει για το έργο της.
Θα ακολουθήσει συζήτηση με το κοινό.
Προλογίζει ο
Γιώργος Χ. Θεοχάρης,
ποιητής-διευθυντής του περ.
ΕΜΒΟΛΙΜΟΝ.

στο βιβλιοπωλείο ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΕΚΦΡΑΣΗ
(Δημάρχου Ι. Ανδρεαδάκη 49, πρώην Πεσ. Μαχητών), Λιβαδειά.

Είναι ένα από τα πρώτα μεταπολιτευτικά μπεστ σέλερ – έχει ξεπεράσει σε πωλήσεις τα 150.000 αντίτυπα – και είναι και «ένα ρέκβιεμ για τη γενιά της νικηφόρας επανάστασης που χάθηκε».Το ΚΚΕ κατακεραύνωσε τη συγγραφέα του – ιδίως οι συνομήλικοί της – γιατί δεν δίστασε να περιγράψει τα «ψεγάδια» των συντρόφων της. Οι νεώτερες γενιές του ΚΚΕ όμως της αναγνώρισαν αλήθεια και αντικειμενικότητα.
Όταν το 1987 εκδίδεται «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», ο Μιχαήλ Γκορμπατσόφ υποστηρίζει την Περεστρόικα και την ύφεση στις διεθνείς σχέσεις. Αν τα περιστατικά που συνδέονται με ένα τέτοιας τάξεως πολιτικό γεγονός είχαν συμβεί 20 χρόνια πριν, «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα» δεν θα είχε γραφεί ή θα ήταν άλλη η μορφή της, πολύ πιο περιορισμένης εμβέλειας. Οπως δεν θα μπορούσε να γραφεί μερικά χρόνια αργότερα, μετά την κατάρρευση του Σοσιαλισμού. Γιατί;
Τοποθετημένο το μυθιστόρημα μέσα σε μια τριακονταετία (1940-1970), αποτελεί έναν καθρέφτη της νεοελληνικής ζωής των χρόνων αυτών, με όλα όσα δραματικά ή και τραγικά πολλές φορές την στοιχειώνουν. Δηλαδή Κατοχή, Δεκέμβρης, Εμφύλιος, Δικτατορία. Κι αν οι εποχές της Κατοχής, του Δεκέμβρη και του Εμφυλίου χωρίζονται μεταξύ τους με μια ανάσα ή συμπλέκονται σφιχτά, η απόσταση από τη Δικτατορία μπορεί να λογαριαστεί σε μια εικοσιπενταετία που φτάνει κάποια στιγμή να γίνει δεκαπενταετία. Είναι το μεγάλο εύρημα και το ατού του μυθιστορήματος.
Μια συντροφιά φίλων, με κορυφαία την Ελένη, την αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα, έχοντας περάσει όλοι τους ως κομμουνιστές τα πάθη του σπόρου και του λιναριού, όντας οργανωμένοι, βρίσκονται αμέσως μετά τη Δικτατορία στην Ελλάδα, εξόριστοι στο Παρίσι. Προκειμένου να εξασφαλίσουν τον επιούσιο, εργάζονται ως κομπάρσοι σε ταινίες. Αποκαμωμένοι και απηυδισμένοι όλοι τους, μη θέλοντας όμως να το ομολογήσουν, όχι μόνο ο ένας στον άλλον, αλλά συχνά ούτε στον ίδιο τους τον εαυτό, με το όραμα της Επανάστασης να έχει σβήσει μέσα τους, ζουν με τις αναμνήσεις μιας εποχής, που όλα διαγράφονταν, μέσα σε τραγικά αντίξοες για τους ίδιους συνθήκες, ελπιδοφόρα.
Στην ουσία το μυθιστόρημα εικονογραφεί την οδύσσεια της ηρωίδας του, της Ελένης, να κατορθώσει να φτάσει στην Τασκένδη, όπου έχει καταφύγει ο αρραβωνιαστικός της, ο Αχιλλέας, ο αντάρτης, ο καπετάνιος, όπως τον αποκαλούν οι σύντροφοί του. Για όσους γνωρίζουν τα περιστατικά αυτά, μόλις εκδόθηκε το μυθιστόρημα, το 1987, αρκετοί ανάμεσά τους υπέθεσαν ότι ο Αχιλλέας ήταν ο σύζυγος της Άλκης Ζέη, ο θεατρικός συγγραφέας και σκηνοθέτης Γιώργος Σεβαστίκογλου που πέθανε το 1991, καθώς τα περιστατικά που εξιστορούνται στο βιβλίο ανταποκρίνονται σε μεγάλο βαθμό σε πραγματικά γεγονότα. Η ίδια όμως η συγγραφέας ισχυρίζεται πως τη στιγμή που ανακάλυψε ότι ο Αχιλλέας δεν θα είναι ο Σεβαστίκογλου, αλλά κάποιος άλλος τελείως διαφορετικός, ένιωσε την ορμή για να μπορέσει να γράψει το μυθιστόρημα.
Άλλωστε, όπως η ίδια έχει εξομολογηθεί, δεν την ενδιέφερε να γράψει μια αυτοβιογραφία, αλλά ένα πεντακάθαρο μυθιστόρημα. Διαφορετικά δεν θα μπορούσε «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα» να είναι όπως την περιέγραφε, τέλος της δεκαετίας του '80, στα «ΝΕΑ», ο Κώστας Σταματίου: «Ενας αποχαιρετισμός στα όπλα, στο όνειρο και στο όραμα ενός ολόκληρου κόσμου, ένα ρέκβιεμ για τη γενιά της νικηφόρας επανάστασης που χάθηκε».

Οσο πολλά και ενθουσιαστικά είναι τα κείμενα που γράφτηκαν για την «Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα», άλλο τόσο αφθονούν οι ιδιωτικές μαρτυρίες, με κορυφαία ενός Θεσσαλονικιού που έγραφε σε γράμμα του προς την Αλκη Ζέη: «Λέγομαι Αχιλλέας, είμαι φτυστός ο Αχιλλέας του βιβλίου! Ήμουνα στον Δημοκρατικό Στρατό και αν ζούσε η γυναίκα μου θα με ρωτούσε: "Μα πότε γνώρισες αυτή τη συγγραφέα και της διηγήθηκες την ιστορία σου;"». Για να καταλήξει: «Τώρα είμαι ένας γερασμένος ανανεωτικός. Άραγε πόσους παράδες πιάνω;». Αν όμως το παράπονο και η οιμωγή, μαζί με μια αδιόρατη αίσθηση χιούμορ και απόμακρης αισιοδοξίας, στοιχειώνουν τις περισσότερες σελίδες της «Αρραβωνιαστικιάς του Αχιλλέα», σε βαθμό που θα έλεγε κανείς ότι το βιβλίο αυτό έχει εμπνεύσει, χωρίς βέβαια να έχει συμβεί, τους στίχους του Διονύση Σαββόπουλου «Η ζωή αλλάζει, δίχως να κοιτάζει τη δική σου μελαγχολία», μένει ωστόσο κάτι ακόμη πιο παρήγορο. Οταν όλα τα πρόσωπα του βιβλίου και τα βάσανά τους, και ο Πάνος, και ο Ευγένιος, και η Αννα, και ο Στέφανος, και ο Σεριόζα, και το Κατινάκι (Θεέ μου, τι μορφή), και η Λίζα, και ο Κωστής, και η Ρένα, και η Ματίνα, και η Λένα, και η Μαρία, και η «σκοινοθέτρια» (που έπνιξε τον άντρα της με το σκοινί της μπουγάδας), θα έχουν σβήσει ακόμη και από τις μνήμες των απογόνων τους, θα υπάρχει το βιβλίο «Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα» για να τους επαναφέρει στη συλλογική συνείδηση και μνήμη ως ανθρώπους που κάποτε υπήρξαν. Κι αν οι ζωές τους δεν βοηθήσανε ώστε να αλλάξουνε τα πράγματα, το δικό τους το χνάρι, αν και αποτυπωμένο σε ένα βιβλίο, δεν υπήρξε χάρτινο. Κάτι που μ' έναν άλλο τρόπο μάς το είπε και ο Μάνος Χατζιδάκις με το «Χάρτινο το φεγγαράκι». Ότι φτάνει δηλαδή να πιστέψουμε κάτι για να γίνει αμέσως αληθινό.
Του Θανάση Θ. Νιάρχου

ΤΙ ΕΓΡΑΨΕ Ο ΤΥΠΟΣ
Η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα είναι ένα μεγαλόπνευστο βιβλίο, που αποτελεί τομή στη νεότερη πεζογραφία μας (χρησιμοποιώ αυτούς τους χαρακτηρισμούς με την περιγραφική, όχι μη τη δοξαστική τους έννοια). Είναι μεγαλόπνευστο, γιατί από τον καιρό του Τσίρκα και των Ακυβέρνητων πολιτειών κανένας άλλος Έλληνας συγγραφέας δεν επιχείρησε ν’ αγκαλιάσει με το βλέμμα του την πορεία του νεότερου ελληνισμού όχι μόνο μέσα στην ιστορία, αλλά και μέσα στον γεωγραφικό χώρο… Ένα βιβλίο, στο οποίο θα σταθεί σίγουρα ο μελλοντικός ιστορικός της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας.
Δημοσθένης Κούρτοβικ, ΣΧΟΛΙΑΣΤΗΣ, 23.12.1987

Η Α.Ζ. ξέρει να κάνει ατμόσφαιρα. Σου δίνει αυτό που θέλει να πετύχει. Χειρίζεται τη γλώσσα με ασύλληπτη άνεση...
Νίκος Ντόκας, ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ, 2.8.1987

Το γεγονός που κάνει το βιβλίο της Άλκης Ζέη να μην είναι απλώς μια ακόμη κατάθεση είναι ο τρόπος με τον οποίο συμπλέκονται το βίωμα, ο μύθος και η ιστορία ή καλύτερα η τέχνη με την οποία η ιστορία μεταλλάζει σε μυθιστόρημα και το μυθιστορηματικό υλικό ιστορικοποιείται.
Μαρία Στασινοπούλου, ΤΟ ΒΗΜΑ, 8.11.1987

Είναι και πολιτικό δοκίμιο αυτό το μυθιστόρημα: η ραχοκοκαλιά του είναι πολιτική και από την πολιτική «ταλαιπωρούνται» οι ήρωές του, από τη διατροφή και τις επαγγελματικές κλίσεις τους ως τον έρωτα· κυρίως, όμως, αποτελεί πολιτικό δοκίμιο για τα κομματικά γεγονότα στην Τασκένδη, όπου δεινοπάθησαν και ο σοσιαλισμός και οι ανθρώπινες σχέσεις, δηλαδή η ανθρωπιά…
Κώστας Τσαούσης, ΕΘΝΟΣ, 15.7.1987

Να, όμως, που μας έρχεται αυτό το νέο βιβλίο της καταξιωμένης πεζογράφου Άλκης Ζέη και φωτίζει μ’ ένα νέο φως, «παρθενικό» θα το ’λεγα, αυτή την τρομερή για το γένος των Ελλήνων τριακονταετία ’40-’70, που μας άλλαξε όλους (τους επιζήσαντες), μας γύρισε «το μέσα έξω» και το χειρότερο χωρίς να βρούμε το ζητούμενο, χωρίς κανένα «διάφορο». Αυτή η Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα είναι ένας «αποχαιρετισμός στα όπλα», στο όνειρο και τ’ όραμα ενός ολόκληρου κόσμου, είν’ ένα Ρέκβιεμ για τη Γενιά της Νικηφόρας Επανάστασης που χάθηκε.
Κώστας Σταματίου, ΤΑ ΝΕΑ, 5.9.1987

Απόσπασμα του βιβλίου

Το εξώφυλλο του βιβλίου όπως
πρωτοκυκλοφόρησε
από τις εκδ. ΚΕΔΡΟΣ
Τώρα η Ελένη είναι σαράντα δύο χρονώ και τεσσάρων μηνών. Ο Ευγένιος την περνά δύο μήνες. «Να μ’ ακούς εμένα που είμαι μεγαλύτερος.» Γελούσανε. Έμοιαζε αλήθεια με κοριτσάκι. Μ’ ένα στήθος τόσο δα, σαν να πρωτοφύτρωνε. Του άρεσε λιγάκι του Ευγένιου. Ύστερα εκείνος παντρεύτηκε την Πόπη που είχε στήθος Λολομπρίντζιντα. Τώρα η Πόπη είναι μια παχουλή κυρία. Ο Ευγένιος με το πέντε φορές ογδόντα φράγκα – έστω κι αν μείνει απένταρος – θα της αγοράσει από τις «Γκαλερί Λαφαγιέτ» μια φουντωτή περούκα που είναι της μόδας. Έτσι θα εξασφαλίσει τρίμηνο ανακωχή –όπως λέει εκείνος– και θα ησυχάσει λίγο από το: «Γύρνα πίσω, τι παριστάνεις στα Παρίσια, θαρρείς πως κάνεις αντίσταση; Κάτω κανείς δεν σας υπολογίζει». Αυτά του παραγγέλνει η Πόπη μ’ όποιον γνωστό έρθει από την Αθήνα.

– Μ’ αυτό το νυχτικό μοιάζεις είκοσι χρονών, ξαναλέει ο Ευγένιος, που νόμισε πως η Ελένη δεν πρόσεξε τι είχε πει.
Εκείνη πάει και κάθεται δίπλα του.
– Τότε, σου άρεσα λιγάκι.
Ήρθε η σειρά του Ευγένιου να ξαφνιαστεί:
– Τότε, ποιος τολμούσε! Ήσουνα η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα.
Η Ελένη σωπαίνει.
Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα!
Ποια είναι η κοπέλα;
Η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα.
Πιάσανε την αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα.
Βγήκε η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα
Έφυγε η αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα.
Απ’ όπου περνούσε. Τόσες γλώσσες, τόσες χώρες.
Με διαβατήριο: αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα.
Μέχρι τα βάθη της Ασίας. Όλο τον δρόμο του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Λίγο πιο κει από τη Σαμαρκάνδη ως την Τασκένδη, όπου είχε καταφύγει ο Αχιλλέας μετά τον εμφύλιο. Τασκέντ, όπως τη λένε ρωσικά, που το ένα της γράμμα μοιάζει με τρίαινα του Ποσειδώνα χωρίς το κοντάρι της.
– Ύστερα, δεν πρόλαβα να σ’ το πω, λέει ο Ευγένιος και σωπαίνει απότομα γιατί πέφτει η κλακέτα.
Το τρένο της φρίκης
σκηνή πλάνο λήψη
Αθήνα-Πειραιάς. Το πρώτο μου μεγάλο ταξίδι με τρένο.
– Είσαι η Ελένη; Είμαι ο Αχιλλέας.
Δεν ρωτάω ποιος Αχιλλέας. Ένα όνομα φτάνει.
– Ο Πάνος μου μίλησε για σένα.
Μου δίνει το χέρι και προχωρούμε μαζί. Το κεφάλι μου μόλις φτάνει στον ώμο του. Περπατάω με τεντωμένο λαιμό. Τον κοιτάζω με την κόχη του ματιού. Έχει σμιχτά φρύδια, ανοιχτοκάστανα και σκούρα μπλε μάτια. Αργή, βαθιά φωνή. Το χέρι του είναι ζεστό. Το δικό μου παγωμένο.
…………………………………………………………………………………………………

Η Άλκη Ζέη γεννήθηκε στην Αθήνα. Ο πατέρας της καταγόταν από την Κρήτη και η μητέρα της από τη Σάμο όπου η Άλκη Ζέη πέρασε τα πρώτα παιδικά της χρόνια. Παντρεύτηκε με τον θεατρικό συγγραφέα και σκηνοθέτη, Γιώργο Σεβαστίκογλου που πέθανε το 1990. Έχει δύο παιδιά, την Ειρήνη που ζει στις Βρυξέλλες και εργάζεται σαν διερμηνέας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τον Πέτρο που είναι σκηνοθέτης κινηματογράφου και ζει και εργάζεται στην Ελλάδα. Η Άλκη Ζέη σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών και στο Κινηματογραφικό Ινστιτούτο της Μόσχας στο τμήμα Σεναριογραφίας. Από το 1954 έως το 1964 έζησε σαν πολιτική πρόσφυγας στη Σοβιετική Ένωση. Το 1964 επιστρέφει οικογενειακώς στην Ελλάδα για να ξαναφύγουν πάλι όλοι μαζί με τον ερχομό της Χούντας το 1967. Αυτή τη φορά ο τόπος διαμονής τους είναι η Γαλλία και συγκεκριμένα το Παρίσι. Από πολύ μικρή ασχολήθηκε με το γράψιμο. Στις πρώτες τάξεις του Γυμνασίου ακόμα άρχισε να γράφει για το κουκλοθέατρο. Ένας από τους ήρωες που δημιούργησε, ο Κλούβιος, έγινε κατοπινά ο ήρωας του κουκλοθέατρου "Μπάρμπα Μητούσης" που εμπνεύστριά του ήταν η Ελένη Περάκη-Θεοχάρη. Αργότερα έγραψε μια σειρά διηγημάτων που δημοσιεύτηκαν στο περιοδικό "Νεανική Φωνή" ένα περιοδικό για νέους που ανάμεσα στους συνεργάτες του ήταν ο Τάσος Λιγνάδης και ο Μάριος Πλωρίτης. Κατά την παραμονή της στη Σοβιετική Ένωση, γράφει διηγήματα που τα στέλνει στην Ελλάδα και δημοσιεύονται στην "Επιθεώρηση Τέχνης" και αργότερα θα εκδοθούν σε βιβλίο με τον τίτλο "Αρβυλάκια και Γόβες". Πρώτο της μυθιστόρημα είναι το "Καπλάνι της Βιτρίνας" που το έχει εμπνευστεί από τα παιδικά της χρόνια στη Σάμο και είναι σχεδόν αυτοβιογραφικό. Το "Καπλάνι" εκδόθηκε για πρώτη φορά από τον εκδοτικό οίκο "Θεμέλιο" και ύστερα επανεκδόθηκε από τον "Κέδρο". Έχει μεταφραστεί σε 20 γλώσσες και στα Ελληνικά βρίσκεται στην 49η έκδοση. Μετά το "Καπλάνι" συνεχίζει να γράφει πάντα για παιδιά. "Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου" βρίσκεται στην 61η έκδοση και έχει μεταφραστεί σε 14 γλώσσες. Ακολουθεί το "Κοντά στις Ράγες" 33η έκδοση. Μεταφράστηκε στα αγγλικά και στα ιταλικά. Άλλα βιβλία της είναι: "Ο Θείος Πλάτων" 24η έκδοση. Μεταφράστηκε στα γαλλικά. "Μια Κυριακή του Απρίλη", μεταφράστηκε στα γαλλικά, ισπανικά και στα καταλάνικα. "Τα Παπούτσια του Αννίβα", μεταφράστηκε στα γαλλικά. Τελευταίο της βιβλίο "Η Μωβ Ομπρέλα", Κέδρος 1995. "Το Καπλάνι της Βιτρίνας", "Ο Μεγάλος Περίπατος του Πέτρου" και το "Κοντά στις Ράγες" έχουν πάρει στις Ηνωμένες Πολιτείες το Βραβείο Μίλντρεντ Μπάτσελντερ - 1974, 1974, 1976 που δίνεται για το καλύτερο ξένο παιδικό βιβλίο. Όλα αυτά τα βιβλία είναι από τις εκδόσεις Κέδρος. Στον Κέδρο εκδίδει το 1987 το πρώτο της μυθιστόρημα που δεν είναι για παιδιά, την "Αρραβωνιαστικιά του Αχιλλέα" που έγινε μπεστ σέλλερ και έχει πουλήσει 135.000 αντίτυπα. Έχει μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά και δανέζικα. Η Άλκη Ζέη έχει μεταφράσει πολλά βιβλία από τα ιταλικά, γαλλικά και ρωσικά. Έχει ακόμα γράψει δύο θεατρικά έργα για παιδιά. Τον "Κεραμυδοτρέχαλο" διασκευή από το μυθιστόρημα της Σουηδής συγγραφέως Άστριντ Λίνγκριντ, που ανέβασε παλαιότερα και ξανανέβασε το 1992 η Λήδα Πρωτοψάλτη στο Θέατρο Στοά και τον "Βασιλιά Ματία τον Πρώτο" διασκευή από το μυθιστόρημα του Πολωνού συγγραφέα Γιάνους Κόρτσακ που ανέβασε το 1982 η Ξένια Καλογεροπούλου στην παιδική της σκηνή. Η Άλκη Ζέη πήρε το Κρατικό Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας για το έτος 1992. Το 2010 τιμήθηκε με το Βραβείο Παιδικής Λογοτεχνίας του Ιδρύματος Κώστα & Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου της.



Τίτλοι στη βάση Βιβλιονέτ
(2011)
(2011)
(2011)
(2011)
Η μωβ ομπρέλα, Μεταίχμιο
(2011)
(2011)
(2011)
(2011)
Ο θείος Πλάτων, Μεταίχμιο
(2011)
(2011)
(2011)
(2010)
(2009)
Ο ψεύτης παππούς, Pathos Publishing
(2008)
(2007)
(2006)
Γατοκουβέντες, Εκδόσεις Καστανιώτη
(2002)
(2001)
Η δωδέκατη γιαγιά και άλλα, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1999)
(1999)
(1998)
(1997)
Alice in Marbleland, Κέδρος
(1997)
(1996)
(1996)
Νεανική φωνή, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1995)
(1995)
(1995)
(1992)
Achilles' fiancée, Κέδρος
(1991)
(1990)


Συμμετοχή σε συλλογικά έργα
(2009)
Μελίνα: ένας κόσμος, Εφημερίδα "Ελεύθερος Τύπος"
(2009)
Όταν... η Ζωρζ Σαρή, Εκδόσεις Πατάκη
(2008)
(2008)
Φιλαναγνωσία και σχολείο, Εκδόσεις Πατάκη
(2007)
Άλλοι καιροί, άλλα παιδιά, Εταιρεία Ψυχοκοινωνικής Υγείας του Παιδιού και του Εφήβου
(2004)
Μάνος Ζαχαρίας: Ένας σκηνοθέτης παθιασμένος με την Ελλάδα, Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης
(2004)
(2003)
Τα παιδικά μου χρόνια, Εκδόσεις Καστανιώτη
(1993)


Μεταφράσεις
(2005)
Vieira, Alice, Τα μάτια της Άνα-Μάρτας, Κέδρος
(1998)
Rodari, Gianni, Η Τερεζούλα-Τοσηδούλα, Κέδρος
(1997)
Vasconcelos, José Mauro de, Όμορφη πορτοκαλιά μου, Κέδρος
(1996)
Rodari, Gianni, 1920-1980, Ο Κρεμμυδάκης και η παρέα του, Κέδρος
(1992)
(1992)
Aitmatov, Chingiz, Τζαμιλιά, Θεμέλιο
(1988)
Gripe, Maria, Ο νυχτερινός μπαμπάς, Κέδρος
(1988)
Πανόβα, Βέρα, Ο Σεριόζα, Θεμέλιο
(1981)

Δεν υπάρχουν σχόλια: