παράκτιες περιοχές βορείου και νοτίου Κορινθιακού Κόλπου
για τον καθορισμό χρήσεων γης με στόχο την ανάπτυξη και την προστασία τους
(στα πλαίσια του κοινοτικού προγράμματος ENVIREG)
1. Σκοπιμότητα – αναγκαιότητα
Η Μελέτη των ακτών του Κόλπου ανατέθηκε το 1992 από τη Διεύθυνση Χωροταξίας του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. και ολοκληρώθηκε το 1997, με ευρύτατη δημόσια διαβούλευση σε όλα τα στάδια και με διατύπωση τελικού Σχεδίου Π.Δ. Δυστυχώς όμως, όπως γενικά ισχύει και για όλες τις υπόλοιπες μελέτες του ENVIREG, το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. δεν προχώρησε τότε σε θεσμοθέτησή της.
Υπενθυμίζεται ότι από τις κύριες επιδιώξεις του Προγράμματος ENVIREG ήταν να καταστεί εφικτός ο περιορισμός των αρνητικών επιπτώσεων από τις ανθρωπογενείς παρεμβάσεις και παράλληλα να διασφαλίζεται η διατήρηση της ιδιαίτερης φυσιογνωμίας και ταυτότητας του τόπου, η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη της περιοχής και των κατοίκων, η αειφορική διαχείριση της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς, και πάνω απ’ όλα η προστασία του πλούσιου φυσικού και τοπιακού περιβάλλοντος της περιοχής.
Ειδικότερα:
1. Ενώ ο Κορινθιακός Κόλπος και οι παράκτιες περιοχές του συγκροτούν ενιαίο χωρικό σύνολο, διοικητικά αναφέρονται σε τέσσερις Περιφέρειες της Χώρας (Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας και Αττικής) και σε έξη Νομούς (Κορινθίας, Αχαΐας, Αιτωλίας, Φωκίδας, Βοιωτίας και Αττικής) .
2. Αποτέλεσμα, αφ’ ενός της διοικητικής πολυδιάσπασης του χωρικού συστήματος και αφ’ ετέρου της μη θεσμοθέτησης της Ε.Χ.Μ., είναι ότι:
• η προστασία του ενιαίου οικοσυστήματος κάθε μέρα καθίσταται δυσχερέστερη, διότι εκ των πραγμάτων καταστρατηγείται το σύνολο των προβλέψεων και των προτάσεων της Ε.Χ.Μ. , ενώ
• προωθήθηκε διακριτός σχεδιασμός μιας εκάστης διοικητικής περιοχής των παράκτιων Δήμων του, με εργαλείο τα ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ, ο οποίος όπως είναι φυσικό δεν εναρμονίζεται συνολικά, ούτε στα προγραμματικά μεγέθη ούτε στις χωρικές διαστάσεις. Αντικειμενικά, δεν υπήρχε δυνατότητα συντονισμού των επιμέρους Μελετών και άρα ούτε καν υπήρξαν κοινές κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα η κάθε Μελέτη να προβλέπει μη συνεκτικές ρυθμίσεις, εάν συσχετιστεί τόσο με τις προτάσεις των Μελετών άλλων όμορων Δήμων, όσο και γενικότερα με τον στόχο ‘προστασία φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος’.
3. Προκύπτει η αναγκαιότητα να επικαιροποιηθεί το γρηγορότερο δυνατό η Ε.Χ.Μ. και να θεσμοθετηθεί, όπως άλλωστε προέκυψε και από τις δύο επιστημονικές ημερίδες, που οργανώθηκαν από την Ομοσπονδία μας και άλλους φορείς την άνοιξη του 2010 στην Λειβαδιά και στο Αίγιο με την παρουσία εκπροσώπων των Δήμων,βουλευτών , οργανώσεων και κοινού.
2. Θεματικό περιεχόμενο και δομή της Μελέτης επικαιροποίησης
Σύμφωνα και με τα παραπάνω, για την κάλυψη του αντικειμένου θα απαιτηθούν ενδεικτικά οι ακόλουθες νέες εργασίες:
α) η μεταφορά του συνόλου της πληροφορίας (όρια οικισμών, χρήσεις γης, ζώνες, κλπ.) από τους χάρτες της υφιστάμενης Μελέτης σε αξιόπιστο (σχετικά πρόσφατο) διατιθέμενο ψηφιοποιημένο υπόβαθρο της Γ.Υ.Σ. κλίμακας 1:50.000 / 1: 25.000.
Για την οριστικοποίηση των ορίων μεταξύ των ζωνών διακριτών χρήσεων θα χρησιμοποιηθούν (1) τα σε ψηφιοποιημένη μορφή υπόβαθρα που διαθέτουν οι Περιφερειακές Υπηρεσίες, με τις πλέον πρόσφατες αεροφωτογραφήσεις και (2) τα πρόσφατα διαθετικά αεροφωτογραφιών σε μεγαλύτερες κλίμακες, τα οποία διαθέτει το Υ.ΠΕ.Κ.Α., για φωτοερμηνεία των χρήσεων εκεί όπου χρειάζεται.
β) η συλλογή της πληροφορίας από τις κρατικές Υπηρεσίες και τους Δήμους, ώστε να καταστεί δυνατή η αξιολόγηση των σχεδιαστικών παρεμβάσεων των ΓΠΣ και των ΣΧΟΟΑΠ που έχουν ολοκληρωθεί ή βρίσκονται σε εξέλιξη, καθώς και των τυχόν νέων θεσμικών ρυθμίσεων, που ενδεχομένως έχουν προωθηθεί, με παράλληλο εντοπισμό των προβληματικών σημείων τους. Το εγχείρημα θα πρέπει να καταλήξει σε συγκεκριμένες κατά περίπτωση προτάσεις, ώστε να καταστεί δυνατός ο συντονισμός, η άρση των αντιφάσεων και η εναρμόνιση των εκπονούμενων ΓΠΣ – ΣΧΟΟΑΠ των ΟΤΑ ή και άλλων χωρικών σχεδίων, σύμφωνα με τη νομολογία και τις οδηγίες του Υ.ΠΕ.Κ.Α.
γ) ο συγκριτικός έλεγχος στα εκπονούμενα ή ολοκληρωμένα ΓΠΣ και ΣΧΟΟΑΠ των χωρικών προγραμματικών μεγεθών τους για τις αναπτυξιακές δραστηριότητες, αλλά και για τις προτεινόμενες επεκτάσεις σε χρήση κατοικία, ώστε να εναρμονίζονται με τις χωρικές προβλέψεις των Περιφερειακών Πλαισίων Πελοποννήσου / Δυτικής Ελλάδας / Αττικής / και Στερεάς Ελλάδας, αλλά και με τον στόχο προστασία του περιβάλλοντος.
δ) ο εντοπισμός των στο μεταξύ διάστημα (1997 - 2010) νέων αλλοιώσεων του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος και των αιτιών που τις έχουν προκαλέσει ή συστηματικά τις προκαλούν.
ε) η συλλογή της πληροφορίας από τις δημόσιες Υπηρεσίες για τις μεταβολές σε σχέση με την Ε.Χ.Μ. στις χαράξεις των δικτύων υποδομής και ιδιαίτερα των συγκοινωνιακών διαδρόμων (οδικών και σιδηροδρομικών). Επισήμανση των προβλημάτων και προτάσεις, εάν βεβαίως είναι πλέον ρεαλιστικές.
Στη λογική αυτή, η δομή της Μελέτης επικαιροποίησης περιλαμβάνει δύο βασικά μέρη: α) την καταγραφή και επισήμανση των προβλημάτων και της υπάρχουσας κατάστασης και β) τη σύνθεση και επεξεργασία θέσεων και κατευθύνσεων για τα ενδεικνυόμενα εργαλεία σχεδιασμού και τις αντιστοιχούσες ρυθμίσεις.
Ειδικότερα, το α΄ μέρος (καταγραφή και επισήμανση προβλημάτων), θα περιλαμβάνει μόνον στοχευμένη ανάλυση της υπάρχουσας κατάστασης, με αναφορά σε ζητήματα στα οποία παρατηρούνται αλλαγές κατά την τελευταία δεκαπενταετία (π.χ. οικιστική εξάπλωση, ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων, εξορυκτική δραστηριότητα, βιομηχανία, χαρακτήρας του τοπίου κλπ) και τα εκπονούμενα έργα και μελέτες. Παράλληλα, θα εστιάζει στο υφιστάμενο καθεστώς προστασίας για τις εντός και τις εκτός σχεδίου (ή ορίων οικισμών) περιοχές, αλλά και στην εκτίμηση των νέων δεδομένων όπως ευκαιρίες, πιέσεις, πολιτικές που εμφανίζονται σήμερα σε συνδυασμό με τις διαφαινόμενες τάσεις ανάπτυξης. Τέλος, στόχο και ειδική αναφορά του α΄ μέρους θα αποτελεί η αξιολόγηση των χωρικών προβλημάτων και δυσλειτουργιών των παράκτιων ζωνών του Κόλπου.
Ακολούθως, το β΄ μέρος (σύνθεση και κατευθύνσεις) θα περιλαμβάνει, εκτός από την ζωνοποίηση του συνολικού χωρικού συστήματος, τη διατύπωση σαφούς στρατηγικής και κατευθύνσεων για την ανάδειξη και προστασία του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος, σύμφωνα και με τα νέα δεδομένα.
Όπως έγινε και στην προηγούμενη περίοδο 1992-1997, τα πορίσματα της νέας προσέγγισης -φυσικά με έμφαση στα νέα δεδομένα - θα παρουσιαστούν ευρέως στους τοπικούς φορείς και κατοίκους, καθώς και στους φορείς της Διοίκησης και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στα δύο στάδια της Μελέτης. Εννοείται ότι υποχρέωση της ερευνητικής ομάδας αποτελεί η συμβουλευτική (επιστημονική και τεχνογνωστική) υποστήριξη της Μελέτης:
- στην παρουσίαση και συζήτηση της έρευνας και των συμπερασμάτων της με τα συλλογικά όργανα και
- στην παρουσίαση της έρευνας και των συμπερασμάτων της σε ανοιχτές συναντήσεις των οποίων το περιεχόμενο, τον τόπο και το χρονοδιάγραμμα θα καθορίσει ο φορέας ανάθεσης.
3. Φορέας ανάθεσης, χρονοδιάγραμμα και προϋπολογισμός του έργου.
Φορέας ανάθεσης της μελέτης θα είναι η Διεύθυνση Χωροταξίας του Υ.ΠΕ.Κ.Α., δίχως φυσικά αυτό να αποκλείει τη συμμετοχή της ΝΑ Αχαΐας. Ο χρόνος υλοποίησης του μελετητικού έργου -δίχως τις ενδιάμεσες διαδικασίες - θα είναι 6 (έξη) μήνες από την υπογραφή της σύμβασης. Το έργο θα υποβληθεί σε δύο φάσεις. Η Α΄ φάση θα διαρκέσει 3 μήνες και με τη λήξη της θα παραδοθεί το α΄ μέρος του ερευνητικού προγράμματος. Αντίστοιχα, η Β΄ φάση θα διαρκέσει 3 μήνες στο τέλος των οποίων θα παραδοθεί το β΄ μέρος του έργου.
Η κοστολόγηση της Μελέτης έγινε με βάση την απασχόληση (περί τους 30 ανθρωπομήνες επιστημόνων) , τα ειδικά και τα γενικά έξοδα. Θα χρειαστεί να εργαστούν σε εντατική απασχόληση, εκτός από την Ράνια Κλουτσινιώτη, αρχιτέκτονα - χωροτάκτη, συντονιστή της Μελέτης, δύο έμπειροι αρχιτέκτονες - πολεοδόμοι, ένας μηχανικός χωροταξίας, δύο τεχνικοί βοηθοί, ένας έμπειρος συγκοινωνιολόγος, ένας έμπειρος περιβαλλοντολόγος και δύο τοπογράφοι μηχανικοί, ειδικοί στα G.I.S. και στην φωτοερμηνεία.
Η αμοιβή της Μελέτης εκτιμάται σε 220.000,0 €, του Φ.Π.Α. μη συμπεριλαμβανομένου.
2. Αμεση παύση της εναπόθεσης των στερεών αποβλήτων της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟ ΤΗΣ
EΛΛΑΔΑΣ ΑΕ ( κόκκινη λάσπη) στην θάλασσα μαζί και το διήθημα αυτής.
Ορθολογική διαχείρισή της στην στεριά. Να αποκατασταθεί το χερσαίο και θαλάσσιο περιβάλλον
του κόλπου της Αντίκυρας με δαπάνες του ρυπαντή. Εφαρμογή του αξιώματος [ Ο ΡΥΠΑΙΝΩΝ
ΠΛΗΡΩΝΕΙ ]
Να σταματήσει η συνεχής απορρόφηση θαλασσινού νερού για την ψύξη των εγκαταστάσεων της
βιομηχανίας παραγωγής ενέργειας του ιδίου Ομίλου εταιρειών στην ίδια περιοχή και να
αντικατασταθεί με κλειστό σύστημα ανακύκλωσης του νερού.
Το ΥΠΕΚΑ να εγκαταστήσει ολοκληρωμένο σύστημα παρακολούθησης των αέριων ρύπων των
ανωτέρω βιομηχανικών μονάδων και η καταγραφή των δεδομένων να γίνεται από επιστημονικό
φορέα του Ελληνικού Δημοσίου.
3. ΛΙΜΕΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΘΙΣΒΗ ΒΟΙΩΤΙΑΣ – Β.Ι.Π.Ε ΘΙΣΒΗΣ
Να μην μεταφερθούν οι ρυπογόνες βιομηχανικές μονάδες του Ομίλου Στασινόπουλου ( ΧΑΛΚΟΡ –
ΒΙΟΧΑΛΚΟ κλπ στην ΒΙΠΕ Θίσβης.
Ακύρωση των σχεδίων για κατασκευή και λειτουργία σιδηροδρομικής γραμμής ως την ΒΙΠΕ
Θίσβης.
Η λειτουργία εμπορικού λιμανιού στο Βαθύ Θίσβης θα είναι το τελικό κτύπημα στην βιώσιμη
προοπτική του θαλάσσιου οικοσυστήματος του Κορινθιακού. Να σταματήσουν οι επενδυτικές
εξελίξεις άμεσα και να βρεθούν εναλλακτικές λύσεις.
Αποκατάσταση και ανάδειξη του αρχαίου λιμανιού της Νούσας. Ένα μέρος των υπαρχόντων
λιμενικών εγκαταστάσεων είναι πάνω στο αρχαίο λιμάνι. [ Αποδεικνύεται από υπάρχουσα
αρχαιολογική μελέτη ] .
4. ΕΡΕΥΝΑ - ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ ΔΕΔΟΜΕΝΩΝ ΣΤΟΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ
Η Ομοσπονδία μας υποστηρίζει τις προτάσεις που κατατέθηκαν στην επιτροπή σας από τους
επιστημονικούς φορείς ( Πανεπιστήμιο Πατρών – ΕΛ.ΚΕ. Θ.Ε. ) κατά την συνεδρίαση της
18ης Ιανουαρίου 2012.
Θέλουμε όμως να συμπληρώσουμε το εξής.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο τον Σεπτέμβριο του έτους 2010 υιοθέτησε ως στόχο την προστασία 20%
της χερσαίας και θαλάσσιας έκτασης της Ευρώπης μέχρι το 2020.
Στο πρόσφατο Βιογεωγραφικό συνέδριο ( Ιταλία Ιούνιος 2010) ο Κορινθιακός Κόλπος περιλήφθηκε
στον κατάλογο των προτεινόμενων από την Ελλάδα θαλάσσιων περιοχών προς ένταξη στο
Ευρωπαϊκό δίκτυο NATURA 2000.
Ο Χαρακτηρισμός του Κορινθιακού Κόλπου ως θαλάσσια Περιοχή NATURA 2000 είναι η
πλέον ασφαλής οδός για την μακροπρόθεσμη και αποτελεσματική προστασία των οικολογικών
χαρακτηριστικών του.
Οι περιοχές NATURA 2000 είναι πεδία εφαρμογής της αειφόρου ανάπτυξης και
χρηματοδοτούνται κατά προτεραιότητα και από πολλαπλές κοινοτικές πηγές για την επίτευξη
των παραπάνω στόχων.
4. ΝΑΥΣΙΠΛΟΙΑ ΣΤΟΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΚΟΛΠΟ
Να εφαρμοστούν στον Κορινθιακό μέτρα και κανονισμοί ναυσιπλοΐας που εφαρμόζονται διεθνώς σε
κλειστά – ευαίσθητα θαλάσσια οικοσυστήματα.
5. ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΟ ΔΙΚΤΥΟ ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΚΑΘΑΡΙΣΜΩΝ
Να κατασκευαστούν και να λειτουργήσουν βιολογικοί καθαρισμοί για το σύνολο των πόλεων και
οικισμών του Κορινθιακού Κόλπου.
Να αναβαθμιστούν οι υπάρχουσες εγκαταστάσεις
Άμεσα μέτρα για την λύση του προβλήματος των αποβλήτων των ελαιοτριβείων με
διαπεριφερειακή συνεργασία.
6. ΔΙΑΒΡΩΣΗ ΤΩΝ ΑΚΤΩΝ
Αντιμετώπιση του φαινομένου της διάβρωσης των ακτών με ενιαίο σχεδιασμό στα πλαίσια του
οργάνου της διαπεριφερειακής συνεργασίας.
Προτεινόμενα μέτρα υποχώρησης του φαινομένου και αποκατάστασης των ακτών.
α) Παύση των αμμοληψιών στα ποτάμια και τους χείμαρρους, με αποφάσεις των Περιφερειακών
Συμβουλίων. Όπου είναι αναγκαία η αμμοληψία λόγω ασφάλειας οικισμών και αγροτικής γής
να γίνονται μελέτες μικρής κλίμακας. Τα λαμβανόμενα υλικά να μεταφέρονται στις εκβολές ώστε
να κτίζονται οι παραλίες μας.
β) Να απομακρυνθούν οι επιχωματώσεις από μπάζα που έχουν γίνει εκατέρωθεν της κοίτης των
ποταμών – χειμάρρων ώστε να πλατύνει η κοίτη.
γ) Σε περιοχές που έχει στενέψει η κοίτη των ποταμών λόγω οικιστικής ανάπτυξης , να μεταφέρονται
τα υλικά που εγκλωβίζονται ενδότερα των οικισμών σε τακτά χρονικά διαστήματα με ευθύνη των
Δήμων στις ακτές.
δ) Σταδιακή μεταφορά στην ενδοχώρα των τεχνικών εγκαταστάσεων ( σπίτια, καταστήματα κλπ ) που
απειλούνται άμεσα από την διάβρωση των ακτών.
Να δημιουργηθεί Ταμείο Αρωγής γι’ αυτούς τους πολίτες στα πρότυπα του ταμείου των
σεισμοπλήκτων. Η διάβρωση των ακτών είναι φυσικό φαινόμενο όπως και ο σεισμός.
Το κόστος για την πολιτεία θα είναι μακροπρόθεσμα πολύ μικρότερο και περιβαλλοντικά
αποδεκτό, συγκρινόμενο με την κατασκευή φαραωνικών έργων που τα αποτελέσματά τους
είναι μηδενικά και πολλές φορές αρνητικά για την ευρύτερη περιοχή.
7. ΕΝΙΑΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΟΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟ ΚΟΛΠΟ
Ο Κορινθιακός Κόλπος εξακολουθεί και με την νέα διοικητική μεταρρύθμιση
« ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» να ανήκει σε τέσσερις Περιφέρειες .
Η κατάτμηση αυτή ήταν βασικός παράγοντας έλλειψης συντονισμού και κοινών
αποφάσεων για το βιώσιμο μέλλον του.
Για να αποφευχθεί η πλήρης καταστροφή του, αποτελεί αδήριτη ανάγκη να δοθεί με
νομοθετική ρύθμιση το δικαίωμα σε έναν και μόνο Περιφερειάρχη ( για οποιαδήποτε
αναπτυξιακή δραστηριότητα στην περιοχή ) να έχει τον τελευταίο λόγο, δηλαδή το
δικαίωμα της αρνησικυρίας (VETO).
Άμεσα να συσταθεί και να λειτουργήσει Διαπεριφερειακό όργανο συντονισμού δράσεων για τον
Κορινθιακό Κόλπο.
ΓΙΑ ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ
ΔΗΜΟΣ ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΣ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου