Πέμπτη 9 Ιουλίου 2020

ΔΙΣΤΟΜΟ: ΕΝΑΣ ΘΑΝΑΤΟΣ - ΜΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ; - Για τον θάνατο της Σουζάνας Αντωνακάκη ( Οικισμός Μπάρλου )


ΔΙΣΤΟΜΟ: ΕΝΑΣ ΘΑΝΑΤΟΣ - ΜΙΑ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ;
Του Λουκά Δημάκα
Πέθανε πριν λίγες ημέρες σε ηλικία 85 ετών η Σουζάνα Αντωνακάκη, μία από τις σπουδαιότερες Ελληνίδες αρχιτέκτονες. Μαζί με το Δημήτρη Αντωνακάκη, δημιούργησαν σειρά διακεκριμένων έργων, τα οποία αποτελούν, όπως έχει αναφερθεί από ειδικούς, συγκερασμό ελληνικού και ξένου μοντερνισμού, παράδοσης και νεωτερικότητας. Ένα από τα έργα τους είναι ο -άδειος σήμερα Οικισμός του Γ.Λ. Μπάρλου, που σχεδιάστηκε για τους εργαζόμενους στα Μεταλλεία Βωξίτη.
Ένας Οικισμός που σχεδιάστηκε ως πρότυπο, με όραμα, ίσως και λίγες - ομολογημένες- υπερβολές, έπεσε, σύμφωνα με ακαδημαϊκές διατριβές, σε χέρια κακών εργολάβων και σήμερα, μετά από χρήση ετών, είναι πλέον για χρόνια εγκαταλελειμμένος και άδειος και στέκει εκεί ως το χειροπιαστό θύμα - μνημείο της αποβιομηχάνισης της περιοχής Διστόμου ή για να το πούμε ΠΙΟ ΣΩΣΤΑ της ''άναρχης βιομηχανικής ανάπτυξης'' στην ίδια περιοχή.
Μια ''ανάπτυξη'' η οποία ελλείψει κεντρικού και ανθρωποκεντρικού σχεδιασμού ''σκότωσε'' έτοιμες υποδομές και περιθωριοποίησε μέρος του τοπικού πληθυσμού.
Ο θάνατος της Σουζάνας Αντωνακάκη, με ένα παιχνίδισμα της τύχης, ''συμπίπτει'' χρονικά με την σχεδιαζόμενη ''ανάσταση'' του Οικισμού - φάντασμα ή για την ακρίβεια ενός μέρους του: Χάρη στο όραμα του νέου Δημάρχου Διστόμου Αράχοβας Αντίκυρας Γιάννη Σταθά .
Μαθαίνω ότι είναι στα χαρτιά και αρθρώνεται δειλά-δειλά , βήμα-βήμα, ένα σχέδιο αξιοποίησης του Οικισμού και των λοιπών εγκαταστάσεων της πάλαι ποτέ ισχυρής Μεταλλευτικής εταιρείας Γ.Λ.Μπάρλου,- του Οικισμού που τώρα βρίσκεται σε άλλα χέρια. 
Ενός οικισμού που μπορείς να τον περιγράψεις με τέσσερις ''αγαπημένες'' μου λέξεις ενός άλλου Διστομίτη δημοσιογράφου για την ελληνική επαρχία των αρχών της δεκαετίας του '80: ''φτώχεια, ερημιά, φθορά και εγκατάλειψη''.
Δεν θα γράψω τι σχεδιάζει ο Δήμαρχος- δεν είναι δουλειά μου σε αυτή την φάση.Τα σχέδια είναι, ακούω, πολλά, πολυεπίπεδα, μεγάλα. Θέλουν τόλμη και πίστη και αυτή φαίνεται να υπάρχει. Θέλουν, πιστεύω εγώ, στήριξη από πολλούς- και δεν εννοώ μόνο τους δημότες, ή τους νέους ιδιοκτήτες που είναι, λέγεται, θετικοί .Πιστεύω ότι τα σχέδια αυτά θέλουν στήριξη και από την Κυβέρνηση και την Περιφέρεια αλλά και από άλλες πλευρές- ιδίως αυτές που συνετέλεσαν ώστε το άλλοτε κραταιό, από πλευράς απασχόλησης, Δίστομο να κινδυνεύει να το προσδιορίζουν οι προαναφερθείσες λέξεις ''φτώχεια, ερημιά, φθορά και εγκατάλειψη''.
Και κάτι τέτοιο θα ίσχυε ήδη αν δεν υπήρχε ένα δυναμικό ανθρώπινο δυναμικό, οι κάτοικοί του, που μαθημένοι σε πολύ δύσκολες συνθήκες, χτυπήματα, την Σφαγή, το παλεύουν, κάνουν ''την πέτρα-ψωμί'' να φάνε και τον ''ιδρώτα-νερό''να πιουν.
Αυτός ο τόπος έχει περιθώρια- κι ας δέχεται πολλαπλά χτυπήματα. Ας μην ξεχνά το κράτος, η πολιτεία εν γένει και όλοι οι άλλοι ποιο ήταν ''το πλέον καθοριστικό σημείο στην οικονομική ανάπτυξη της περιοχής'': Όπως σημειώνει στην διδακτορική της διατριβή ''ΑΠΟ ΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΠΟΛΗ ΣΤΗΝ ΑΠΟΒΙΟΜΗΧΑΝΟΠΟΙΗΣΗ'' η Σοφία_Χ_Φουσέκη (2014), ''όλα ξεκίνησαν από την πρωτοπόρο Διστομίτικη οικογένεια του γιατρού Λουκά Μπάρλου (1890-1955), ο οποίος αν και πέθανε σε ηλικία μόλις 45 ετών είχε προλάβει να αφήσει μία τεράστια κληρονομιά στο Δίστομο και στην Ελλάδα γενικότερα. 
Ο ένας από τους γιους του ο Ιωάννης Μπάρλος, σε ηλικία 15-18 ετών, το 1917 έστειλε στο Πανεπιστήμιο Μπρεσλάου της Γερμανίας δείγματα μεταλλεύματος από τις περιοχές Διστόμου, Αντικύρας και Ελικώνος, οπότε και αποδείχθηκε ότι τα μέχρι τότε θεωρούμενα ως φτωχά μεταλλεύματα σιδήρου, ήταν στην πραγματικότητα ένα περίεργο μετάλλευμα κόκκινου χρώματος αποκαλούμενο βωξίτης (bauxite), με την σημαντική όπως αποδείχθηκε αργότερα αξία. 
Ο γιατρός και ο γιος του, βλέποντας μέλλον γύρω από το μετάλλευμα και κάνοντας σκληρές για την εποχή οικονομίες, δηλώνουν στο Ελληνικό κράτος και αποκτούν περιοχές που περιέχουν βωξίτη στο Δίστομο. 
Ο Ιωάννης Μπάρλος φεύγει για σπουδές στη Γερμανία όπου τελειώνει μεταλλειολόγος. Γυρίζει στην Ελλάδα, όπου συμμετέχει στην ίδρυση το 1925-1928 της εταιρείας ΑΜΕ ΜΠΑΡΛΟΣ ΒΩΞΙΤΑΙ ΕΛΛΑΣ.
Τα υπόλοιπα είναι γνωστά...
ΈΧΩ ΕΔΩ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ ΚΑΙ ΒΙΝΤΕΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΟΥΖΑΝΑ ΑΝΤΩΝΑΚΑΚΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΗΣ ΣΤΟ ΔΙΣΤΟΜΟ

Δεν υπάρχουν σχόλια: