Τρίτη 10 Φεβρουαρίου 2009

Κουδουναραίοι - Ένα Αρχαιοελληνικό κατάλοιπο, που απαντάται στο Δίστομο τις Απόκριες





Σαν προάγγελος της άνοιξης και κατά προέκταση της γονιμότητας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό, έρχεται αυτό το Αρχαιοελληνκό έθιμο, που μπορεί αμιγώς να το βρει κανείς στην Στερεά Ελλάδα, στη Ρούμελη, μόνο στο Δίστομο.
Είναι οι κουδουναραίοι που τρέχουν αναπηδώντας σ' όλο το Δίστομο και στα στενά του με τον γνώριμο ήχο των κουδουνιών.
Οι κουδουναραίοι φορούν προβιές, μουτζουρώνουν τα πρόσωπά τους, κρατούν ραβδιά με κλάδους ελιάς, και ξεχύνονται στα μαγαζιά και στα στενά του Διστόμου, και κοντοστεκούμενοι τραγουδούν τα πανάρχαια αποκριάτικα τραγούδια με τις βωμολοχίες και το σεξουαλικό περιεχόμενο.
Κάτι παρόμοιο, αλλά όχι το ίδιο υπάρχει και στην Άμφισσα με κωδωνοκρουσίες. Και δεν είναι παράξενο γιατί οι παραπαρνάσσιες περιοχές έχουν έντονο το αρχαιοελληνικό στοιχείο, κι αυτό μπορεί να το ερευνήσει κανείς απ' την ντοπιολαλιά κι όχι μόνο.
Άλλωστε στο Κορύκειο Άνδρο του Παρνασσού, που γινόντουσαν αυτές οι Διονυσιακές τελετές, υπάρχει επιγραφή ενός προγόνου μας , ενός Αρχαίου Διστομίτη.
Γράφει '' Εύστρατος Αμβρόσσιος''.
Τα Διονυσικά δρώμενα- όπως οι κουδουναραίοι- είναι η αρχή της τραγωδίας και κατ' επέκταση της υποκριτικής.
Κάπως έτσι ξεκίνησε, όταν κάποιος μέσα σ' αυτές τις ιαχές και στην Διονυσιακή έξαρση, απήγγειλε κάποια λόγια, πράγμα που καθιερώθηκε και εξελίχθηκε στο θέατρο.
Τα υπόλοιπα μέρη που συναντά κανείς αυτό το έθιμο, είναι πολύ μακρινά απ' το Δίστομο.
Ενδεικτικά αναφέρω την Νάουσα της Μακεδονίας, την Σκύρο, και κάποια μέρη της Δράμας.
Αυτός που διατήρησε και αγωνίστηκε για να μην σβήσει αυτό το έθιμο - δρώμενο, είναι ο Στάθης ο Σταθάς, ο οποίος το παρέλαβε απ' τον Πατέρα του, (ο οποίος φαίνεται και στην παλιά φωτογραφία που ανάρτησα, πρώτος από αριστερά ).
Επίσης έχει αποδοχή κι από νέα παιδιά του Διστόμου, τα οποία έφτιαξαν γκρουπ στο facebook με τίτλο ''Έρχονται οι κουδουναραίοι σε λίγο απ' το Δίστομο'', και συγκεκριμένα ο Νίκος ο Λεμονής που τον γνωρίσαμε απ' το μουσικό σχήμα Quantum.
Πολύ παρήγορο αυτό που συμμετέχουν και τα αγαπούν νέα παιδιά.
Γιατί αν περιμέναμε από εκκλησίες και πολιτεία θα είχαν σβήσει όλα. Άλλωστε η εκκλησία με τον συντηρητισμό της , αυτά τα έθιμα, επειδή δεν είναι δικά της, όχι μόνο δεν τα ενισχύει, αλλά τα πολεμά κιόλας.
Ας μην ξεχνάμε τον πόλεμο που έκανε ο προηγούμενος αρχιεπίσκοπος στην μεγάλη Δόμνα Σαμίου, όταν η τελευταία προσπάθησε να καταγράψει αυτά τα αποκριάτικα τραγούδια.
Αλλά αυτά δεν είναι του παρόντος, θα τα αναλύσουμε σε άλλο άρθρο.

Δεν υπάρχουν σχόλια: