Προς μια άλλη λογική της ζωής - Του συμπατριώτη μας Γιώργου Ι. Λούκα

Δύσκολος τίτλος… Δυσκολότερη η εξήγηση. Ο πλανήτης μας τα επόμενα χρόνια θα έχει να αντιμετωπίσει αναρίθμητα προβλήματα που απαιτούν απαντήσεις σήμερα κιόλας. Παγκοσμιοποίηση, κλιματική αλλαγή, υπερπληθυσμός, ενεργειακή κρίση.

Τον τελευταίο καιρό παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον το κίνημα που δημιουργείται στην χώρα μας, που έχει ως αντικείμενο την περιβαλλοντική υποβάθμιση των βουνών μας. Για να έχει βάθος όμως η κριτική που ασκείται, θα πρέπει να ορίζει τόσο τους δομικούς παράγοντες του συστήματος που ενισχύουν αυτές τις τάσεις εκμετάλλευσης των πάντων, όσο και να περιλαμβάνει συγκεκριμένες προτάσεις ανασυγκρότησης.

Γιατί δεν νομίζουμε να διαφωνεί κανείς με τις Α.Π.Ε.,( σε σύγκριση με λιγνίτη για παράδειγμα) αλλά με τους όρους τοποθέτησης τους, μέσω αντιδημοκρατικών  διαδικασιών και την ευρεία έκταση εγκατάστασης τους. Αρχικά, θα πρέπει να αναλογιστεί κανείς τι γεννάει την ενεργειακή κρίση και αυτό είναι η αχόρταγη κατανάλωση τόσο ατομικά, όσο και συστημικά. Ας μην ξεχνάμε ότι σήμερα σε λιγότερο από δύο βδομάδες παράγεται, ό,τι παρασκευαζόταν πριν από έναν αιώνα στη διάρκεια ενός ολόκληρου έτους, όπως επίσης ότι η παγκόσμια παραγωγή διπλασιάζεται κάθε 30 χρόνια, με αφόρητες πιέσεις στους πλουτοπαραγωγικούς πόρους.

Η Γη περιλαμβάνει 51 δισεκατομμύρια εκτάρια, από τα οποία τα 12 δισεκατομμύρια είναι βιοπαραγωγικά( 1,8 εκτάρια ανά άτομο). Σύμφωνα με το Ινστιτούτο  Redefining Progress και τη WWF, σήμερα ο βιοπαραγωγικός χώρος  που αναλογεί σε κάθε κάτοικο του πλανήτη είναι 2,2 εκτάρια, δηλαδή μεγαλύτερος από τα 1,8 που η Γη διαθέτει στη διάθεση μας. Το ζήτημα γίνεται ακόμη πιο συγκεκριμένο αν αναλογιστούμε ότι ένας Βορειοαμερικανός έχει ανάγκη από 9,6 εκτάρια, ένας Άγγλος από 5,6, ενώ ένας Ινδός από 0,8. Να το πούμε πιο απλά.; Ζούμε πάνω από τις δυνατότητες μας. Ενώ το 1960 μας ήταν απαραίτητο το 70% του πλανήτη, το 1999 κάναμε χρήση του 120%. Δεν αναφέρω τι λένε οι προβλέψεις  για το 2050.

Αν σταθούμε μόνο στο τεχνικό κομμάτι  της ύπαρξης των ανεμογεννητριών στα βουνά μας, φοβάμαι ότι βλέπουμε το δέντρο και χάνουμε το δάσος. Θα πρέπει να προτείνουμε  και να πορευτούμε προς μια οικολογική αναδιάρθρωση της κοινωνίας, πράγμα που απαιτεί την υποταγή της οικονομικής λογικής σε μια οικο-κοινωνική λογική, μια λογική της ζωής. Για να επιτευχθεί αυτό οι λύσεις θα πρέπει να προκύψουν, όχι από μια τεχνοκρατική και αυταρχική, διευθυντική αντίληψη, αλλά από την αποκατάσταση του χαμένου βιωμένου Κόσμου.

Η μείωση της παραγωγής εμπορευμάτων κάλυψης υπεράριθμων, φανταστικών αναγκών, πρέπει να πραγματοποιηθεί με τον αυτοπεριορισμό των αναγκών καθώς και με την κριτική τους θεώρηση. Η γνώση και η συμμετοχή στη διαμόρφωση των συνθηκών που θέλουμε να ζήσουμε θα πρέπει να συντελεστεί με  δημοκρατικό επαναπροσανατολισμό της έννοιας της ανάπτυξης, με την ανάκτηση της αυτονομίας μας.

                                                           ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

         Πως μπορούμε ως κοινωνία να θέσουμε κάτω από τον έλεγχο μας τη ζωή και τα θέλω μας;

1ον: Μέσω μια θεσμοθετημένης πολιτικής βιωμένης κοινωνικότητας, που θα συγκροτείται από μορφές εθελοντικής , αυτό-οργανωμένης συνεργασίας και μη εμπορευματικών, μη εκχρηματισμένων συναλλαγών.

2ον: Μέσω της δημιουργίας συνεταιρισμών  τοπικής κλίμακας, δημόσιων ακροάσεων, εκλεγμένων συνελεύσεων  με τη συνεκτίμηση των κριτηρίων της τοπικής γνώσης και αυτοδιάθεσης, τα οποία υπό κανονικές συνθήκες οι τεχνοκράτες δεν λαμβάνουν υπόψη.

3ον:  Αναθεώρηση των καταναλωτικών προτύπων και τρόπων ζωής. Εναλλακτικές μορφές κουλτούρας που να μπορούν να οδηγήσουν σε συνθήκες ελευθερίας, σε ένα  καταναλωτικό πρότυπο οικολογικά αποδεκτό και ολιγαρκές που θα θεμελιώνεται στον ηθελημένο αυτοπεριορισμό.

4ον: Δημοκρατική συζήτηση και ανοιχτός σχεδιασμός σχετικά με τη διαχείριση και προστασία των φυσικών πόρων των κοινοτήτων. Ποιοτική μετακίνηση δηλαδή όλων των ζητημάτων που αποφασίζονται σήμερα από τους τεχνοκράτες , τους επιχειρηματίες και τους τραπεζίτες.

5ον: Κοινωνικές προτεραιότητες πάνω στο ζήτημα του τι και πως πρέπει να παραχθεί. Σε αυτό το σημείο δεν πρέπει να πέσουμε στην παγίδα μιας πράσινης ανάπτυξης, ενός οικολογικού εκσυγχρονισμού του συστήματος, μιας οικο-βιομηχανίας και των οικο-μπίζνες, που θα υπακούν στις επιταγές της μέγιστης αποδοτικότητας και ποσότητας, όπως ακριβώς υφίσταται και στις άλλες βιομηχανίες, γεγονός το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα να μην ικανοποιούνται θεμελιακές ανάγκες  με τον  πιο ορθολογικό τρόπο και να οδηγούμαστε μαθηματικά στην καταστροφή των φυσικών θεμελίων της ζωής.