Μυτιληναίος: δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο… η τέχνη του «επιχειρείν» χθες, σήμερα, αύριο

Όταν πριν από μερικά χρόνια ξεκινήσαμε ένα αγώνα για τη ρύπανση του Κορινθιακού από τις επιχειρηματικές δραστηριότητες του Μυτιληναίου, αρχίσαμε να καταγράφουμε με πόσους διαφορετικούς τρόπους πριμοδοτούνταν από όλους εμάς. Εντωμεταξύ μπήκαμε στην κρίση και τα μνημόνια, αλλά ποτέ δεν σταματήσαμε να επιδοτούμε αδρά τον όμιλο, που χρόνο με το χρόνο ανακοινώνει ολοένα και μεγαλύτερα κέρδη. Τελευταίο επεισόδιο επί Στουρνάρα: η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας που ορίζει ότι ο Μυτιληναίος αγοράζει ρεύμα σε τιμή που αντιστοιχεί περίπου στο 50% του κόστους που το παράγει η ΔΕΗ και μάλιστα αναδρομικά. Τα ποσά είναι ιλιγγιώδη, αφού η κατανάλωση του Αλουμινίου ΑΕ αντιστοιχεί σε πάνω από 5% της συνολικής κατανάλωσης της χώρας. Αλλά ας δούμε την ιστορία από την αρχή, για να διαπιστώσουμε πόσο εύκολο είναι να πλουτίζεις, όταν όλα συνωμοτούν για να το καταφέρεις.

-  Το 2008, έληξε η «αποικιακή» σύμβαση που είχε εξασφαλίσει η ΠΕΣΙΝΕ το 1967, με την οποία το Αλουμίνιο πλήρωνε το ρεύμα κάτω του κόστους. Λίγα χρόνια πριν, επί Τσοχατζόπουλου, ο νέος ιδιοκτήτης πήρε δημόσια χρηματοδότηση για την κατασκευή μονάδας ηλεκτροπαραγωγής με φυσικό αέριο από την οποία υποτίθεται ότι θα έπαιρνε ρεύμα το Αλουμίνιο. Και όχι μόνο: με 100% δημόσια χρηματοδότηση κατασκευάστηκε από την ίδια την Πολιτεία, ο αγωγός φυσικού αερίου μήκους πολλών χλμ, που ως σήμερα τροφοδοτεί αποκλειστικά τον Μυτιληναίο. Παράλληλα ο όμιλος απέκτησε το δικαίωμα να χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις στη Ρεβυθούσα οι οποίες (τι παράξενο) έχουν γίνει με δημόσια χρηματοδότηση.
-  Ωστόσο όταν η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής φτιάχτηκε, ο Υπ. Ανάπτυξης Φώλιας το 2008 μετέτρεψε την άδεια της ώστε το ρεύμα που παράγει αντί να το δίνει στο Αλουμίνιο να ….το πουλάει στη ΔΕΗ.  Ως και 2,5 φορές ακριβότερα από την τιμή που συνέχιζε να το αγοράζει από τη ΔΕΗ για το Αλουμίνιο. Και επειδή η «αποικιακή» σύμβαση έληξε, η ΔΕΗ ζήτησε να αναπροσαρμόσει τα δικά της τιμολόγια.
-  Συνέπεια της ….παράλογης αυτής αξίωσης της ΔΕΗ ήταν ότι το μεν Αλουμίνιο συνέχισε να καταναλώνει, ο δε Μυτιληναίος σταμάτησε να πληρώνει. Ομοίως η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής συνέχισε να καταναλώνει φυσικό αέριο, αλλά δεν πλήρωνε τη Δημόσια Επιχείρηση Αερίου (ΔΕΠΑ). Οι μόνοι που δεν σταμάτησαν να πληρώνουν ξέρουμε ποιοι είναι.
Τον Αύγουστο του 2010 κουρεύτηκε το χρέος του Αλουμινίου με ζημία της ΔΕΗ. Το Αλουμίνιο συνέχισε να μην πληρώνει. Και καλά έκανε, αφού με την πρόσφατη απόφαση της ΡΑΕ και την αναδρομική της ισχύ, σβήστηκε όλο το χρέος και ησυχάσαμε.
Το 2011 η χώρα καταδικάσθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παράνομη κρατική ενίσχυση υπέρ της ΑΛΟΥΜΙΝΙΟΝ ΑΕ,
Το 2011, με ρύθμιση Παπακωνσταντίνου,  η μονάδα ηλεκτροπαραγωγής που καίει φυσικό αέριο, βαφτίστηκε παραγωγός …. ΑΠΕ ώστε να μπορεί να πουλάει το ρεύμα που παράγει σε τιμή πλέον (υπερ)τριπλάσια από αυτή που το αγοράζει. Σε 170 εκατ. το χρόνο υπολογίζονται οι επιδοτήσεις Μυτιληναίου μόνο από την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Όσοι αναρωτιέστε με ποιο τρόπο η κερδοφόρα μέχρι πριν από λίγα χρόνια ΔΕΗ, έγινε παθητική παρά την αλματώδη αύξηση των τιμολογίων που πληρώνουμε, έχετε ένα μέρος της απάντησης. Όπως και για τις δημόσιες επιχειρήσεις αερίου ( ΔΕΠΑ/ΔΕΣΦΑ).
Παράλληλα στο ευνοϊκό πλαίσιο της ιδιωτικοποίησης του τομέα  της ενέργειας και της διάλυσης της ΔΕΗ, ο Μυτιληναίος κατασκεύασε μια δεύτερη μονάδα με φυσικό αέριο και ζήτησε μια τρίτη με καύσιμο λιθάνθρακα που ανεστάλη λόγω και των τοπικών αντιδράσεων που αγκάλιασαν ολόκληρο τον Κορινθιακό.
Ψιλά γράμματα: η έκταση που χρησιμοποιείται για όλα τα παραπάνω έχει απαλλοτριωθεί από το ελληνικό δημόσιο αποκλειστικά για το εργοστάσιο του Αλουμινίου. Και άλλα ψιλά γράμματα: για την πρώτη ύλη, τον βωξίτη, που εξορύσσουν καταστρέφοντας τα γύρω βουνά, το δημόσιο δεν παίρνει τίποτε.
Στα παραπάνω χατίρια, να προσθέσουμε ότι στο Αλουμίνιο (ένα από τους μεγαλύτερους παραγωγούς αέριων ρύπων και αποβλήτων) έχει παραχωρηθεί ως δωρεάν χαβούζα η …θάλασσα. Επί 40 και πλέον χρόνια έριχναν ανενόχλητοι και χωρίς άδεια, εκατομμύρια τόνους κόκκινης λάσπης που απλώθηκαν στο βυθό του Κορινθιακού και έφθασαν μέχρι την Πελοπόννησο. Τα τελευταία χρόνια λόγω των αγώνων που δόθηκαν με συνέπεια από λίγους ανθρώπους αλλά που κατάφεραν να έχουν σημαντική απήχηση στην ευρύτερη της περιοχής κοινή γνώμη, ο επιχειρηματίας άρχισε να εναποθέτει την κόκκινη λάσπη πίσω από το εργοστάσιο. Δεν έχει αποσυρθεί βεβαίως ο αγωγός που την έριχνε στη θάλασσα, παρά τα αιτήματά μας. Στη θάλασσα επίσης συνεχίζει να απορρίπτει το υγρό απόβλητο από την αφυδάτωση της κόκκινης λάσπης (!).
Φυσικά, παρά τα μεγάλα κέρδη, το Αλουμίνιο ΑΕ βρίσκεται σε διαμάχη με τους εργαζόμενους στους οποίους επιβάλλει συνεχείς περικοπές, με βάση τους νόμους του μνημονίου. Κατά τα λοιπά, το σωματείο  ξιφουλκεί υπέρ του εργοδότη όποτε υπάρχουν αντιδράσεις είτε για τις σκανδαλώδεις ρυθμίσεις, είτε για τα περιβαλλοντικά θέματα. Ο επιχειρηματίας επηρεάζει μέσω των θέσεων εργασίας, των συνδικαλιστών, των εξωτερικών εργολαβιών, των χορηγιών, ολόκληρο το κοινωνικό και πολιτικό φάσμα: σε άμεση ή έμμεση επιρροή βρίσκονται σύλλογοι, δήμαρχοι και περιφερειάρχες, βουλευτές και ΜΜΕ.  Όσο και αν ψάξετε στις δεκάδες κοινοβουλευτικές ερωτήσεις που έχουν υποβληθεί κατά καιρούς για τις δραστηριότητες Μυτιληναίου και τοπικών συνεργατών του, δεν θα βρείτε ούτε μια που να υπογράφεται από τοπικό βουλευτή. Σε όλα αυτά τα χρόνια ελάχιστες φωνές αμφισβήτησαν έμπρακτα την παντοκρατορία, βρήκαν ελάχιστους τοπικούς συμμάχους και πλήθος εχθρούς.
Συνοψίζοντας: σχεδόν δωρεάν πρώτες ύλες και ρεύμα, αθρόες επιδοτήσεις, δωρεάν υποδομές, χαμηλότερο εργατικό κόστος, διαρκείς ευνοϊκές ρυθμίσεις, πολιτική και κοινωνική συναίνεση. Όλα αυτά από μια μόνο από τις δραστηριότητες, ενός μόνο επιχειρηματικού ομίλου. Δεν θέλει κόπο, θέλει τρόπο.
ΔΕΣΠΟΙΝΑ ΣΠΑΝΟΥΔΗ - ΛΟΥΚΑΣ ΣΑΜΟΥΗΛ